Przyczyną zakażeń szpitalnych są drobnoustroje, na które narażony jest każdy hospitalizowany i przebywający tymczasowo w ośrodku zdrowia. Bakterie rozwijają się na klamkach, poręczach, stołach. Nie sposób przed nimi uciec. Pomimo kampanii zachęcających do częstego mycia rąk i dbałości o czystość, zapadalność na infekcje jest nadal wysoka. Światowa Organizacja Zdrowia ocenia, że oprócz niemożliwych do zmierzenia kosztów osobistych, globalne straty finansowe z powodu owych zakażeń wynoszą rocznie ponad 80 miliardów dolarów.
Tymczasem testy laboratoryjne oraz badania kliniczne potwierdzają, że przeciwdrobnoustrojowe stopy miedzi (PDA) skutecznie zwalczają bakterie występujące na dotykanych powierzchniach szpitalnych.
Badania
W 2011 r. w Genewie, podczas I Międzynarodowej Konferencji nt. Profilaktyki i Kontroli Zakażeń Szpitalnych (ICPIC 2011), organizowanej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), przedstawiono wyniki badań klinicznych dotyczących zastosowania powierzchni z miedzi przeciwdrobnoustrojowej.
Badania trwały kilka lat. Przeprowadzono je w trzech amerykańskich szpitalach na oddziałach intensywnej opieki medycznej. Za badania odpowiedzialny był dr Michael Schmidt z Uniwersytetu Medycznego Południowej Karoliny. Udowodnił on, że jeśli zastąpimy najczęściej dotykane powierzchnie (poręcze łóżek, stoliki przyłóżkowe, przyciski do wezwania pielęgniarki i stojaki do kroplówek) elementami wykonanymi z miedzi antybakteryjnej, zmniejszymy ryzyko zakażeń szpitalnych. Badanie wykazało, że poziom zanieczyszczenia drobnoustrojami obniżył się o ponad 90%.
Co to jest miedź przeciwdrobnoustrojowa?
Miedź przeciwdrobnoustrojowa to najskuteczniejszy materiał w walce z drobnoustrojami patogenicznymi, jaki można zastosować do produkcji powierzchni dotykowych. Ponad 350 stopów miedzi, takich jak mosiądz i brąz, ma samoistne właściwości przeciwdrobnoustrojowe i skutecznie zwalcza wirusy (m.in. grypy A) i patogenne grzyby.
Miedź przeciwdrobnoustrojowa została zarejestrowana przez Amerykańską Agencję Ochrony Środowiska (US EPA) jako jedyna rodzina materiałów stałych, mających zdolność zabijania mikroorganizmów chorobotwórczych (produkty z certyfikatem Cu+ są zamieszczane w specjalnie utworzonym rejestrze na stronie www.antimicrobialcopper.org).
Gdzie stosować?
Przeciwdrobnoustrojowe właściwości miedzi wykorzystywane są obecnie przede wszystkim
w służbie zdrowia (np. w angielskich szpitalach w Manchesterze, Sheffield, Rambouillet we Francji czy Groningen w Holandii), a także w domach opieki dla osób starszych i dzieci. Pamiętajmy jednak, że zachowanie w czystości mikrobiologicznej powierzchni dotykowych dotyczy nie tylko szpitali
i ośrodków opieki. Tak naprawdę miedź można stosować w przestrzeni publicznej, wszędzie tam, gdzie występuje duże nagromadzenie ludzi, czyli na lotniskach, dworcach, w urzędach, szkołach i w komunikacji miejskiej.
Rozwiązania tego typu stosuje się już na świecie, np. w chilijskim metrze czy na lotnisku w Sao Paulo w Brazylii (tam wykonano ze stopu miedzi przeciwdrobnoustrojowej poręcze). Miedź zastosowano również w ateńskiej szkole oraz przedszkolu w Mejiro w Japonii.
Miedź przeciwdrobnoustrojowa trafia powoli do masowej produkcji. W Europie stworzono pierwszą centralę wentylacyjno-klimatyzacyjną z miedzi przeciwdrobnoustrojowej, a w 2012 roku brytyjska firma wprowadzi do sprzedaży pierwszą linię kranów z miedzi przeciwdrobnoustrojowej.
Znak zastrzeżony
Produkty wytworzone z miedzi przeciwdrobnoustrojowej oznacza się zastrzeżonym znakiem Cu+ (jest to jednocześnie znak usługowy i znak certyfikacji). Firmy lub organizacje, jeśli chcą go użyć, muszą mieć na to zgodę Centrum Miedzi, które działa w imieniu międzynarodowego stowarzyszenia ICA. Zgoda zostaje wydana wtedy, gdy firma spełni wymagania, m.in. wykona produkty
z zatwierdzonych stopów miedzi i przeznaczy je do używania w określonych warunkach. Używanie znaku Cu+ wskazuje, że organizacja lub firma rozumie zasady technologii miedzi przeciwdrobnoustrojowej oraz promuje, doradza i rozwija je zgodnie z prowadzonymi badaniami, rejestrami i obowiązującym prawem. Znak Cu+ oznacza również, że produkty są dostarczone przez firmy, które zgodziły się spełnić techniczne wymagania programu rejestracji. Tym samym tworzy się sieci przedsiębiorstw (wykonawców i dystrybutorów) rozpowszechniających i propagujących produkty z miedzi przeciwdrobnoustrojowej.
Miedź PDA w Polsce
Stosowanie miedzi w polskiej służbie zdrowia zależy od trzech czynników – dostępności na rynku produktów z miedzi, obecności producentów sprzętu szpitalnego oraz podaży na określone wyroby. Dwa pierwsze warunki są spełnione – w Polsce istnieją producenci półfabrykatów z miedzi i jej stopów, producenci sprzętu szpitalnego oraz renomowani producenci okuć budowlanych (produkujący klamki, zamki, drzwi). Jeśli chodzi o czynnik trzeci, czyli podaż produktów w pełnej gamie asortymentowej, to jest tu jeszcze wiele do zrobienia.
Obecnie na polskim rynku brakuje wyrobów certyfikowanych (Cu+). Polska nie jest w tym odosobniona – również na rynku europejskim dopiero pojawiają się pierwsze produkty
z certyfikatami miedzi przeciwdrobnoustrojowej. Wielu producentów przygotowuje się do wprowadzenia na rynek wyrobów ze znakiem Cu+.
Dlaczego PDA?
Bo skutecznie zabija mikroby. Potwierdziły to badania naukowe przeprowadzone przez specjalistów. Miedź przeciwdrobnoustrojowa jest materiałem, który znacznie efektywniej niż inne powierzchnie stosowane (np. srebro) eliminuje mikroby chorobotwórcze.
Dodatkowo miedź jest odporna - nie traci działania antydrobnoustrojowego pod wpływem wielokrotnego ścierania i czyszczenia powierzchni. PDA nie traci też swoich właściwości
na skutek zawilgocenia i ciągłego zanieczyszczenia. Efektywności jej działania nie zakłóca także utlenianie.
Miedź przeciwdrobnoustrojowa jest bezpieczna w użyciu i estetyczna, a także nieszkodliwa dla ludzi i środowiska. Nie zawiera substancji chemicznych i jest całkowicie odnawialna. Powierzchnie pokryte stopem miedzi antydrobnoustrojowej nie mogą być woskowane, malowane, lakierowane, powlekane lub w inny sposób zabezpieczane. Miedź występuje w różnych kolorach i o różnej strukturze powierzchni.
