System EIB jest zdecentralizowanym systemem służącym do załączania, sterowania, sygnalizowania, regulacji i nadzoru urządzeń elektrotechnicznych, w które wyposażony jest dom i jego otoczenie. System EIB opiera się na technice instalacji elektrycznej w domu. Jego głównym zadaniem jest scalenie instalacji, które w normalnych warunkach pracują same, tak by zachowały zachowały swoje funkcje współpracując ze sobą .
Tradycyjne włączniki zastąpiono urządzeniami wykonanymi w technice cyfrowej. Informacje przekazywane są za pomocą przewodu magistralnego łączącego wszystkie elementy. Struktura każdego systemu EIB jest inna i jest uzależniona od indywidualnych potrzeb domowników.
Korzyści, jakie niesie stosowanie systemu EIB:
- jednolite środowisko kontroli i sterowania elementami inteligentnego budynku,
- podnosi funkcjonalność budynku,
- system EIB daje możliwość konfiguracji i powiązań między poszczególnymi elementami,
- w każdej chwili można zmienić funkcje poszczególnych elementów bez zmian w instalacji elektrycznej,
- przez przewód magistrali płynie bezpieczny prąd o napięciu 24V (umożliwia to dowolne aranżacje wnętrza, np. włącznik światła może znajdować się przy kabinie prysznicowej).
Przykłady zastosowania EIB
Sterowanie oświetleniem. Większość czasu, jaki spędzamy w domu, to godziny popołudniowe i wieczorne. Dlatego tak ważne jest dobranie właściwego oświetlenia. System EIB pozwala na taką regulację oświetleniem, by było ono gaszone, gdy nikogo nie ma w pomieszczeniu, ściemniane lub rozjaśniane w razie potrzeby. Stosując sensory, światło może być gaszone, gdy wszyscy zasną lub wyjdą z domu.
To, który obwód będzie zapalany po wyryciu ruchu przez czujniki należy zaprogramować. W łazience, funkcję zapalania najlepiej powiązać z elementami reagującymi na otwieranie i zamykanie drzwi. Sygnały z czujników powodują, że światło zapala się i gaśnie w zależności od obecności użytkownika wewnątrz pomieszczenia. Dzięki czujnikom ruchu oświetlane są pomieszczenia, w których przebywamy sporadycznie np. WC, spiżarnia, garderoba. Nocą światła włączają się po wykryciu ruchu i świecą z mniejszą mocą, by nie oślepiać.
Sterowanie oświetleniem może odbywać się za pomocą czujników przyciskowych, czujników ruchu, za pomocą pilota lub automatycznie przez zaprogramowany czujnik lub zegar.
Regulacja ogrzewania. Stosowanie regulacji ogrzewania znacznie obniża jego koszt. Pomieszczenia, w których nikt nie przebywa, ogrzewane są minimalnie. Termostaty zamontowane w pomieszczeniach wysyłają sygnał potrzebny do uruchomienia lub wyłączenia ogrzewania. Termostaty programowane są w taki sposób, by w określonym czasie, w pomieszczeniu była pożądana temperatura. Zainstalowanie w oknach wyłączników krańcowych powoduje automatyczne wyłączenie ogrzewania podczas wietrzenia pomieszczeń. Dzięki stosowaniu regulacji ogrzewania możliwe jest osiągnięcie różnych temperatur w różnych pomieszczeniach w zależności od potrzeb (tzw. strefowe ogrzewanie).
Sterowanie pracą żaluzji i rolet
Współczesny dom ma wiele instalacji zewnętrznych. Należą do nich rolety i żaluzje zewnętrzne. Programowanie pracą rolet i żaluzji przez system EIB jest coraz bardziej popularne. Mogą być one podnoszone i opuszczane całkowicie lub ustawiane na żądanej wysokości. Każda roleta bądź żaluzja może być sterowana indywidualnie. Mogą być one podniesione bądź opuszczone w zależności od natężenia światła, o określonej godzinie lub po opuszczeniu domu przez mieszkańców. W miesiącach letnich opuszczanie żaluzji chroni przed nadmiernym ogrzaniem mieszkania, co znacząco odciąża układ klimatyzacji.
Bezpieczeństwo domu
W przypadku wykrycia jakiegokolwiek zakłócenia, uruchamiany jest system alarmujący. Uaktywnienie czujnika dymu powoduje włączenie wszystkich świateł w celu ułatwienia ewakuacji, wyłączenie urządzeń w kuchni i powiadomienie straży pożarnej. Przed wyjściem z domu system informuje o niedomkniętych drzwiach lub oknach, wykrycie dużego stężenia dwutlenku węgla spowoduje włączenie wentylatora a czujnik deszczu domknie okna w przypadku ulewy.
Nawadnianie
Nawadnianie połączone z systemem EIB uruchamia się jedynie, gdy istnieje taka potrzeba. Współpracując ze stacją pogodową, precyzyjnie określa zapotrzebowanie gleby na wodę. W tym celu konieczne jest wybudowanie stacji pogodowej. Jej najczęstszą lokalizacją jest komin, warto więc znaleźć na niego kawałek wolnego miejsca w ogrodzie.
Sterowanie pracą urządzeń AGD - pracą kuchenki elektrycznej, zmywarki, pralki można zdalnie sterować jednocześnie mając nad nimi kontrolę.
Jak zbudowany jest system EIB?
Najmniejszy układ EIB zawiera dwa urządzenia komunikujące się ze sobą przez magistralę i jeden zasilacz. Magistrala łatwo dopasowuje się do wielkości instalacji i może być rozbudowana do ponad 14000 elementów. Aby pomiędzy poszczególnymi urządzeniami magistralnymi możliwa była komunikacja, muszą być one w sposób jednoznaczny opisane. Służą mu tzw. adresy. EIB to system zdecentralizowany. Każdy jego element jest autonomicznym układem mikroprocesorowym. Przesyłanie danych odbywa się za pomocą przewodu magistralnego, który jednocześnie zasila urządzenia. Polecenia wysyłane są przez sensory (np. przyciski, czujniki ruchu) dwużyłowym kablem i odbierane przez aktory.
Aktory odbierają i wykonują polecenia, które w postaci telegramów otrzymują od sensorów.
Sensory przekształcają zdarzenia fizyczne np. naciśnięcie klawisza w telegramy o określonej strukturze i wysyłają je na magistralę.
Podstawowe urządzenia sterujące to: przyciski, wejścia cyfrowe, wejścia analogowe, regulatory temperatury, czujniki ruchu i obecności, zegar sterujący.
Urządzeniami odbierającymi są między innymi: sterowniki żaluzji, urządzenia wentylacyjne, klimatyzacyjne, urządzenia oświetleniowe itp.
Przewody
Przewód magistralny - zasilany jest napięciem stałym 24V. Takie zasilanie umożliwia transmisję symetryczną sygnałów, co oznacza dodatkową odporność na zakłócenia elektromagnetyczne. W instalacji EIB przewody od każdego punktu świetlnego biegną do magistrali. W rozdzielnicy jest więc tyle kabli ile punktów, którymi chcemy sterować. By oszczędzić dużej ilości kabli, kilka punktów można połączyć jednym przewodem. Należy wówczas pamiętać, że nie będą one działały niezależnie.
Przekazywanie informacji
Przekazywanie informacji (telegramów) odbywa się na zasadzie kodowania binarnego. Stany logiczne są określane na podstawie przepływu prądu lub jego braku. Jeżeli nastąpiło zdarzenie, np. przyciśnięty został przycisk, na magistralę zostaje wysłany telegram. Urządzenia magistralne sprawdzają jego poprawność, a wszystkie urządzenia otrzymujące dany telegram potwierdzają jego odbiór.
Telegram składa się z trzech części: nagłówka, rdzenia, części kontrolnej. Na nagłówek składają się część sterująca, adres nadawcy, adres odbiorcy, licznik kontroli przejścia oraz część informująca o długości informacji użytecznej.
EIBA - stowarzyszenie zarejestrowane w 1990 roku w Brukseli; jego celem jest promocja Building System Enginierung jako zunifikowanego dla całego rynku. EIBA zajmuje się nadawaniem znaku EIB, przygotowaniem warunków technicznych i testów aparatów, pomocą w przygotowywaniu krajowych i międzynarodowych standardów oraz opracowaniem reguł certyfikacji i szkoleń. Obecnie do stowarzyszenia należy ponad stu producentów aparatów systemowych. Firmy posiadające przeszkolony personel otrzymują tytuł EIB Partner.
EIBA opracowała system cyfrowego sterowania instalacją elektryczną budynków. Wykorzystując zestaw sensorów i aktorów, można uzyskać samoczynne sterowanie wyposażeniem technicznym budynku w funkcji czasu, zmian warunków pogodowych, pojawienia się użytkowników obiektu.
Europejska Magistrala Instalacyjna stała się w krajach Unii standardem już dominującym w dziedzinie instalacji elektrycznych.
Europejski standard EIB umożliwia komunikację urządzeń z różnych branż pochodzących od różnych producentów.
Koszt instalacji systemu EIB
Cena systemu uzależniona jest od ilości i funkcji miejsc, które ma obsługiwać EIB. Koszt systemu dla domu o powierzchni ok. 200m² (w pełni zautomatyzowanego) to ok. 40 000 zł, do tej kwoty należy doliczyć koszt uruchomienia urządzeń - około 20% ceny.
