Wentylacja w domu – system VASCO SILENT VENTILATION

W dawnym, tradycyjnym budownictwie wentylacja nigdy nie stanowiła problemu. Dla wyprowadzenia wilgotnego powietrza z łazienek i kuchni budowano kominy wentylacyjne zakładając, że ciepłe powietrze samo się uniesie do góry. Jednocześnie przyjmowano założenie, że do wnętrza mieszkania bez żadnych ograniczeń napłynie świeże powietrze z zewnątrz. Przy ówczesnych, nieszczelnych oknach, rzeczywiście tak się działo, a w razie potrzeby okno można było otworzyć albo uchylić.
Ten model myślenia o wentylacji jest obecnie przestarzały i świadczy raczej o zaniechaniach, niż trosce o prawidłową wentylację. W dodatku prowadzi do problemów z zawilgoceniem pomieszczeń i kłopotów zdrowotnych osób przebywających w źle wentylowanych pomieszczeń. Z drugiej strony zapewnienie wymiany powietrza przez otwieranie okien wiąże się z tym, że mieszkańcy muszą o tej czynności pamiętać, a w sezonie grzewczym – powstają znaczące straty ciepła.

W kwestii wentylacji pomieszczeń wiele zmieniło wprowadzenie na rynek szczelnych okien, które zmniejszają straty ciepła, ale jednocześnie stanowią barierę dla przepływu powietrza.  Właściciel mieszkania czy domu powinien mieć taką świadomość i zadbać o stałe uchylanie okien albo zamontowanie stałych nawiewników. Oczywiście musi pogodzić się z tym, że w okresie zimy chłodne powietrze z zewnątrz musi być ogrzane, co wiąże się z dodatkowymi kosztami, a ponieważ energia grzewcza jest obecnie tak droga jak nigdy wcześniej, stąd może się zdarzyć, że zimą okna wyglądają jak na fotografii. To jest dowód, że pomieszczenie nie jest właściwie wentylowane.

W czasach gdy okna są szczelne, a energia grzewcza droga, należy przyjąć do wiadomości, że tradycyjna wentylacja grawitacyjna nie może właściwie działać. Jedynym sensownym technicznie i ekonomicznie rozwiązaniem jest montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła.
Jaka jest idea tego systemu? Jego sercem jest urządzenie wentylacyjne zwane skrótowo rekuperatorem, które jest montowane w pomieszczeniu niemieszkalnym: w kotłowni, garażu, na poddaszu. W centralnym urządzeniu wentylacyjnym, zainstalowane są wentylatory dla nawiewu i wywiewu oraz wymiennik ciepła, w którym powietrze wyciągane z ciepłych, wilgotnych pomieszczeń (kuchnia, łazienki, pralnia) oddaje ciepło powietrzu czerpanemu z zewnątrz. Świeże powietrze z zewnątrz, ogrzane do temperatury bliskiej pokojowej (jaką temperaturę uda się osiągnąć zależy od sprawności cieplnej rekuperatora) jest nawiewane do pomieszczeń „suchych” (salon, sypialnie, gabinet).
Każde pomieszczenie „suche” czyli musi mieć nawiew, każde „mokre”, czyli takie w którym powstają duże ilości pary wodnej – musi mieć wywiew. Powietrze przepływa przez cały dom, od sypialni do łazienki i od salonu do kuchni. Dlatego w korytarzach z reguły nie montuje się wylotów wentylacji. Ważne jest pozostawienie szczelin (wg założeń projektowych 80cm²) pod każdymi wewnętrznymi drzwiami, żeby powietrze mogło się swobodnie przemieszczać.
Ponieważ w każdym pomieszczeniu w sufitach lub ścianach znajdują się wloty lub wyloty kanałów wentylacyjnych ważna jest estetyka tych elementów. VASCO SILENT VENTILATION przywiduje nie kratki, ale jednolite minimalistyczne osłony. Wykonane z aluminium, są malowane farbą proszkową na kolor biały. Specjalne, lekko fakturowane, wykończenie farby umożliwia łatwe i skuteczne zamalowanie jej ścienną farbą emulsyjną. W ten sposób wentylacja VASCO będzie nie tylko niesłyszalna, ale również niewidoczna.

Jest wiele argumentów, które przemawiają za montażem takiego systemu. Większość nabywców wskazuje na oszczędności energii na cele grzewcze – wyliczenia zależą od wielu czynników, ale w każdym przypadku są to wartości kilkudziesięciu procent.
Nie mniej istotne są efekty zdrowotne oraz komfort użytkowania - oczyszczanie powietrza z alergenów, oszczędność czasu spowodowana brakiem konieczności kontrolowania czy okna są zamknięte, uchylone czy otwarte, odgrodzenie się od hałasów z zewnątrz, zatrzymanie owadów, które nie przedostaną się do wnętrza domu. Wentylacja mechaniczna to świeże powietrze cały rok w każdym pomieszczeniu domu.

A jeśli te argumenty nie okażą się wystarczające, to należy sobie uświadomić także to, że stosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, wkrótce wymuszą przepisy budowlane. Unia Europejska przyjęła, że od 2021 roku wszystkie nowo budowane i remontowane budynki na jej obszarze będą niemal zeroenergetyczne. W praktyce przekłada się to na takie obostrzenia przepisów budowlanych dotyczących wskaźników zużycia energii na cele grzewcze, że właściwie nie da się wybudować zgodnie z przepisami  domu, w którym ciepło z wentylacji nie będzie odzyskiwane. W Polsce dla wykonania dyrektywy unijnej przyjęto 3 etapy dochodzenia do „niemal zeroenergetycznego” budownictwa. Odpowiednie wymagania zostały już zaostrzone od 1.01.2014, kolejne etapy to 2017 i 2021.
Zmiana przepisów spowoduje prawdziwą rewolucję w zakresie rozwiązań wentylacyjnych w polskim budownictwie. Obecnie tylko kilka procent budowanych domów jest wyposażanych w wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła, natomiast za 7 lat będą wyposażane praktycznie wszystkie.
Wygląda na to, że wentylacja mechaniczna z rekuperacją ma same zalety i dodatkowo wkrótce będzie wymaganym przez prawo budowlane rozwiązaniem technicznym w każdym budynku. Dlaczego więc wentylacja mechaniczna, pomimo swej dostępności i zalet, jest tak rzadko stosowana? Może na to wpływać kilka czynników. Przyjrzyjmy się im bliżej.

• Koszt instalacji – oczywiście każdy inwestor doceni korzyści w przyszłości, ale żeby je osiągnąć musi wyłożyć więcej pieniędzy na budowę. Czy rzeczywiście? Nie do końca. Ważne jest, aby już na etapie budowy nie konstruować kominów dla wentylacji grawitacyjnej – można zaoszczędzić na tym kilka tysięcy złotych i uzyskać dodatkową przestrzeń. Kolejna oszczędność możliwa do osiągnięcia przy konsekwentnym wyborze wentylacji mechanicznej to zainstalowanie, przynajmniej częściowo, okien ze stałymi szkleniami, które są tańsze. Również dzięki rzetelnie wykonanym obliczeniom, uwzględniającym odzysk ciepła na wentylacji i projektowi instalacji grzewczej, można zamontować kocioł o mniejszej mocy i mniejsze grzejniki. Ponieważ z drugiej strony należy oczekiwać, że w miarę upowszechniania systemy rekuperacji będą tanieć, prawdopodobnie wkrótce okaże się, że budowa domu z mechaniczną wentylacją kosztuje tyle samo, co z wentylacją grawitacyjną, a koszty eksploatacji w przyszłości będą zdecydowanie niższe.

• Urządzanie wnętrz -  tradycyjne rozwiązania wentylacji mechanicznej przewidują umieszczenie pod sufitem rur stalowych ocynkowanych, tak zwanych rur spiro. Takie rozwiązania wymagają ponadstandardowej wysokości pomieszczeń. W wielu przypadkach, ze względów estetycznych, trzeba też wykonać zabudowę sufitów.
  Specjalnie dla pomieszczeń mieszkalnych o standardowych wysokościach opracowano system rur VASCO SILENT VENTILATION. Są to rury o przekroju płaskim, wszystkie elementy systemu mają 6 cm wysokości. Dlatego te rury mogą być stosowane w warstwach podłogowych. Współczesne domy mają coraz więcej instalacji, a oczekiwaniem właścicieli domów jest, aby te instalacje nie były widoczne. Ta tendencja jest elementem rozwoju cywilizacyjnego. Jeszcze w połowie XX wieku nie przeszkadzało nikomu, że instalacje elektryczne były prowadzone po ścianach pomieszczeń. W latach 70. nie było konieczności ukrywania rur kanalizacyjnych i wodociągowych. A w latach 80. budowano instalacje grzewcze grawitacyjne, z licznymi pionami biegnącymi w salonach, przedpokojach i łazienkach. Obecnie już nikt sobie nie wyobraża, żeby te wszystkie instalacje były widoczne. Tak samo powinno być z instalacją wentylacyjną. Dlatego opracowanie systemu VASCO SILENT VENTILATION zakłada, że system ten będzie ukryty w warstwach podłogowych kondygnacji znajdującej się nad wentylowanym pomieszczeniem. Na instalacjach układana jest warstwa materiału izolacyjnego i następnie wylewana warstwa betonu jako podbudowa pod posadzkę. Instalacja tego systemu jest też możliwa także w domach o konstrukcji szkieletowej. Warto zaznaczyć, że wysokość pomieszczeń nie musi być wyższa niż standardowa, a system rur wentylacyjnych ukrytych w podłogach nie wymusza zabudowywania sufitów.

• Negatywne doświadczenia – hałas z kratek nawiewowych. Przy prawidłowo wykonanej wentylacji mechanicznej żadne dźwięki nie powinny być słyszalne. Co więcej jako zaletę wentylacji mechanicznej podaje się fakt, że dzięki zamkniętym szczelnie oknom nie docierać będą dźwięki z zewnątrz i pomieszczenia mieszkalne będą cichsze. Ale niestety zdarzają się błędy, zarówno na etapie projektowania i doboru urządzeń, jak i na etapie wykonawstwa. Często niestety z winy samego inwestora, który chcąc obniżyć koszty, eliminuje przewidywane w projekcie elementy tłumiące dźwięk. W tym zakresie ważne jest stosowanie kompletnych, dopracowanych rozwiązań. System rur wewnętrznych proponowany w systemie VASCO SILENT VENTILATION przewiduje wbudowane elementy służące wytłumieniu dźwięków. Stosując system w całości nie można pominąć żadnego elementu tłumiącego, ponieważ jest on częścią każdego składnika systemu.
  Kompleksowy system rur eliminuje całkowicie ryzyko błędów wykonawczych, ponieważ wszystkie elementy skonstruowane są w taki sposób, aby nie istniała możliwość ich nieprawidłowego połączenia.

System wentylacji mechanicznej przynosi wiele korzyści przede wszystkim w zakresie komfortu i oszczędności energii wydatkowanej na ogrzewanie, nie musi jednak oznaczać wyższych kosztów inwestycyjnych, a tak czy inaczej stanie się wkrótce koniecznym elementem wyposażenia budynków.

VASCO SILENT VENTILATION to system kompletny, gwarantujący komfort i oszczędności. Do tego bezpieczny w zakresie wykonawstwa, co jest ważne w czasie, gdy nie ma wielu firm doświadczonych w wykonywaniu takich systemów. Jak zwykle w przypadku produktów VASCO szczególnie zadbano o estetykę pomieszczeń – system VASCO SILENT VENTILATION jest całkowicie ukryty, bo kanały powietrzne są ułożone w warstwach podłogowych, a wloty i wyloty powietrza w sufitach lub ścianach mają proste estetyczne osłony integrujące się z płaszczyzną ściany.