Na początek odpowiedzmy na podstawowe pytanie: czym właściwie jest fotowoltaika? To dziedzina nauki oraz techniki, która zajmuje się przetwarzaniem światła słonecznego na energię elektryczną. Innymi słowy jest to proces polegający na wytwarzaniu prądu elektrycznego z promieniowania słonecznego dzięki zastosowaniu zjawiska fotowoltaicznego.
Aby instalacja fotowoltaiczna mogła pracować we właściwy sposób, powinna być odpowiednio zamontowana oraz skonfigurowana. Typowa instalacja fotowoltaiczna składa się z następujących elementów:
- panele słoneczne (fotowoltaiczne) – to one umożliwiają pozyskanie energii elektrycznej z promieniowania słonecznego – w panelach PV zachodzi proces przemiany padającego na nie promieniowania słonecznego na energię elektryczną,
- inwerter (falownik) – kluczowy element instalacji fotowoltaicznej przekształcający prąd o napięciu stałym (DC, direct current) w prąd o napięciu zmiennym (AC, alternating current). Tylko prąd o napięciu zmiennym można zastosować do zasilania urządzeń elektrycznych RTV, AGD itp.,
- konstrukcja nośna, okablowanie wraz z zabezpieczeniami – przewody łączące panele słoneczne z falownikiem, a także inwerter z rozdzielnicą. Zabezpieczenia przed przetężeniami prądowymi oraz ochrona przeciwprzepięciowa i odgromowa,
- zestawy montażowe – są elementem instalacji PV służącymi do montażu paneli na dachu lub gruncie.
Ile kosztują panele fotowoltaiczne?
Panele fotowoltaiczne zbudowane są z połączonych ze sobą szeregowo ogniw fotowoltaicznych (fotoogniw). Ogniwa te wytwarzane są z półprzewodników, najczęściej z krzemu, germanu bądź selenu. Współcześnie fotoogniwa zazwyczaj produkuje się z różnych rodzajów krzemu. W ogniwach zachodzi proces konwersji energii promieniowania słonecznego w energię elektryczną, co nazywane jest zjawiskiem fotowoltaicznym.
Współcześnie w instalacjach fotowoltaicznych stosuje się następujące rodzaje paneli słonecznych:
- panele słoneczne monokrystaliczne– ogniwa tych paneli buduje monokrystaliczny krzem. Mają charakterystyczne czarne zabarwienie, cechują się najwyższą sprawnością spośród dostępnych na rynku rodzajów paneli, mieszczącą się w przedziale 16%–19%. Dzięki temu nie potrzebują dużej powierzchni, być działać wydajnie – koszt pojedynczego panela fotowoltaicznego monokrystalicznego w zależności od modelu, mocy i innych parametrów technicznych wynosi od 600 do 2100 zł,
- panele słoneczne polikrystaliczne – w tych panelach PV ogniwa wytwarzane są z polikrystalicznego krzemu, ich sprawność wynosi około 14%–16%. Aby mogły wydajnie pracować, potrzebują nieco więcej przestrzeni – w zależności od modelu, mocy oraz innych parametrów pojedynczy panel PV polikrystaliczny kosztuje 550–1900 zł,
- panele słoneczne amorficzne – ogniwa tych paneli wytwarza się z kolei z amorficznego krzemu. Charakteryzują się najniższą sprawnością, która kształtuje w granicach 6%–10%, w związku z tym panele te potrzebują dużej powierzchni – ich ceny wynoszą 90–160 zł.
Aby odpowiedzieć na pytanie, ile kosztuje fotowoltaika, należy wziąć nie tylko cenę paneli fotowoltaicznych, ale także cenę inwertera, która w zależności od typu i modelu kształtuje się w granicach od 500 zł do nawet 7000 zł. Na cenę instalacji PV wpływa także koszt jej montażu, który wynosi około 2000–5000 zł.
Kiedy zwrócą się koszty inwestycji w fotowoltaikę?
Inwestycja w fotowoltaikę wielu osobom może wydawać się bardzo kosztownym przedsięwzięciem. Należy jednak wziąć pod uwagę fakt, że dzięki instalacji PV inwestor jest w dużym stopniu niezależny od dostaw energii elektrycznej (co wiąże się z uniknięciem wysokich cen za energię elektryczną). Staje się on prosumentem – czyli jednocześnie konsumentem i producentem energii elektrycznej. W zależności od wielkości mocy szczytowej instalacji inwestycja ta może się zwrócić w ciągu 6–8 lat.
Kolejnymi argumentami przemawiającymi za skorzystaniem z instalacji fotowoltaicznej są programy, ulgi, pożyczki, dopłaty oraz dofinansowania na fotowoltaikę. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zarządza programami „Mój Prąd” (trzecia edycja jest planowana na 1 lipca) i „Czyste powietrze”, w ramach których oferowane są dotacje na fotowoltaikę (wsparcie segmentu mikroinstalacji fotowoltaicznych). W wielu przypadkach istnieje także możliwość skorzystania z ulg podatkowych na instalacje fotowoltaiczne. Banki mają w swoich ofertach dedykowane kredyty na dostawę i montaż instalacji PV. Poza tym w różnych regionach naszego kraju dostępne są lokalne programy, które wspierają inwestycje w odnawialne źródła energii, w tym w fotowoltaikę.
Fotowoltaika - ile możesz oszczędzić w ciągu roku?
Jeśli zdecydujesz się na montaż instalacji fotowoltaicznej, masz możliwość zaoszczędzenia na rachunkach za prąd. Pamiętaj jednak - korzystanie z energii słonecznej nie spowoduje, że rachunki za prąd spadną do zera. Korzystając z energii elektrycznej, nie płaci się jedynie za energię. Oto jak szacunkowo rozkładają się poszczególne elementy opłat za prąd:
- energia czynna: 42% – to energia elektryczna stosowana do napędzania urządzeń elektrycznych – odpowiada mocy produkowanej przez panele fotowoltaiczne,
- VAT: 23%,
- akcyza: 1% – to koszt, ponoszony przez prosumentów pomimo tego, że wytwarzają oni swoją energię,
- pozostałe koszty: 34% – na ten stały składnik składają się m.in.: koszty przesyłu energii, marża dystrybutora oraz opłata jakościowa.
Często zdarza się, że instalacja fotowoltaiczna produkuje więcej energii, niż mieszkańcy gospodarstwa domowego są w stanie zużyć. Tę niewykorzystaną energię prosument odsyła do systemu dystrybucyjnego. Dobrze zwymiarowana instalacja jest w stanie pokryć nawet 90% zapotrzebowania na prąd. Czasami jednak konieczne będzie pozyskanie energii z sieci zewnętrznej. Większą część oddanej energii elektrycznej, zależną od współczynnika, można odebrać za darmo w ciągu 12 miesięcy. Prosumentotrzyma za każdą 1 kWh energii elektrycznej, którą wysyła do lokalnego systemu dystrybucyjnego:
- 0,7 kWh energii elektrycznej w przypadku instalacji 10–50 kW,
- 0,8 kWh energii elektrycznej w przypadku instalacji do 10 kW.
Decydując się na montaż instalacji fotowoltaicznej, warto zapoznać się z ofertą Energi Obrót z grupy ORLEN. Skierowana jest ona do klientów indywidualnych, którzy mieszkają w domach jednorodzinnych.
