Woda w basenie
Basen napełnia się wodą z tego samego źródła, z którego pochodzi woda pitna. Woda krąży w obiegu zamkniętym – z basenu przepływa do filtrów, podlega oczyszczeniu i wraca do niecki basenowej.
Układ ten wymaga okresowych uzupełnień:
- straty na parowanie i procesy uzdatniania wynoszą ok. 10% pojemności basenu w skali miesiąca;
- uzupełnienie wody po przerwie zimowej – ok. 10-20% pojemności basenu.
Zaleca się też wymianę całej wody co 2-3 lata. Ilość wody potrzebnej do napełnienia basenu i sprawnej pracy instalacji basenowej zależy od pojemności niecki basenowej. Niecka basenowa może mieć oczywiście dowolny wymiar, ale najczęściej spotykane są wymiary:
- 6 na 4 m;
- 10 na 5 m.
Najczęściej baseny ogrodowe mają głębokość 1,5 m; zaś głębokość umożliwiająca skoki z trampoliny to 2,4 m. Przy takich wymiarach, pojemność mieści się w przedziale 36-120 m³.
Materiały w instalacji
Do montażu instalacji używa się rur i kształtek z utwardzonego PVC (kolor szary). Najczęściej stosowane średnice to 50 mm, 63 mm i 75 mm. Instalacja powinna być uzupełniona o zawory kulowe (kurki), które umożliwią wyłączanie jej odcinków podczas napraw lub modernizacji.
Odprowadzanie wody do instalacji uzdatniania
Woda jest odprowadzana z basenu do instalacji uzdatniającej dwiema drogami:
- poprzez przelewy powierzchniowe (ok. 2/3 pojemności wody);
- poprzez odpływ denny (ok. 1/3 pojemności wody);
Przelewy powierzchniowe mogą być rozwiązane w następujący sposób:
skimer (zbieracz powierzchniowy), czyli przelew zasysający (bez udziału pompy) wodę z powierzchni, wykonany z brązu lub tworzywa sztucznego (ABS). Skimery wyposażone są w kosze siatkowe do łapania większych zanieczyszczeń (np. liści). Ponieważ skimer reaguje na zmianę poziomu wody, można wyposażyć go w regulator poziomu wody, który będzie uzupełniał ubytki wody basenowej.
rynna przelewowa - rowek wzdłuż krawędzi basenu, przykryty rusztem wykonanym z PVC. Woda przelewa się przez krawędź basenu, jest zbierana przez odpływy (kształtki wykonane ze stali nierdzewnej, brązu, polietylenu lub PVC, o minimalnej średnicy 63 mm). Odpływy są włączane do rury zbiorczej, skąd woda jest kierowana do zbiornika przelewowego. Instalacja basenowa, w której zamontowana jest rynna przelewowa jest o ok. 30-50% droższa od instalacji ze skimerem.
odpływ denny (spust denny) to kształtka (fragment rury) o wysokości ok. 20 cm, przykryta rusztem. Może mieć kształt okrągły lub prostokątny. Odpływ wykonany jest z PVC, stali nierdzewnej lub brązu. Końcówka odpływu jest gwintowana, co umożliwia włączenie go do rury odpływowej. Spust denny służy także do usunięcia wody z basenu podczas okresowej wymiany.
Uzdatnianie wody
Uzdatnianie wody powinno odbywać się poprzez dwa mechanizmy: uzdatnianie mechaniczne (filtracja) oraz uzdatnianie chemiczne – chodzi przede wszystkim o dezynfekcję.
Filtracja
Woda zebrana przez skimer lub rynnę przelewową i odpływ denny tłoczona jest do filtrów. Można wyróżnić następujące filtry:
- filtr wstępny (łapacz włosów) – zadaniem tego filtra jest wyłapanie zanieczyszczeń w postaci włókien (np. włosów), które są zbyt drobne dla skimera lub przejdą przez rynnę przelewową;
- filtry piaskowo – żwirowe w obudowie z poliestru lub stali nierdzewnej, zatrzymujące drobne zanieczyszczenia unoszące się na wodzie. Filtry te wymagają okresowego płukania – raz na kilka dni.
Niezbędnym składnikiem układu filtrującego jest pompa, która tłoczy wodę. Wydajność pompy wynosi zazwyczaj od 10 do 32 m³/h. Wydajność ta zależy oczywiście od wielkości basenu. Należy założyć sześciokrotną wymianę w ciągu dnia.
| pojemność basenu [m³] | 36 | 48 | 60 | 75 | 90 | 120 |
| ilość wody na dobę [m³/d] | 216 | 288 | 360 | 450 | 540 | 720 |
| wydajność pompy [m³/h] | 9 | 12 | 15 | 19 | 23 | 30 |
Uzdatnianie chemiczne
Wodę należy dezynfekować chlorem lub ozonem; korygować jej odczyn (wartość pH); poddawać koagulacji oraz dodawać substancje blokujące rozwój glonów. Dozowanie chemikaliów dezynfekujących można wykonywać ręcznie, półautomatycznie lub automatycznie. W przypadku dozowania automatycznego lub półautomatycznego potrzebna jest instalacja dozująca chemikalia. Do dozowania półautomatycznego konieczne jest zamontowanie tzw. chloratora. Chlorator montowany jest zaraz za filtrami. Najczęściej jest to zbiornik z tworzywa sztucznego, którego zadaniem jest dozowanie chloru do przepływającej wody. Ilość (dawka) chloru ustalana jest na etapie projektu instalacji.
Do dozowania automatycznego konieczny jest zestaw złożony z pompy dozującej i urządzenia pomiarowo – dozującego. Pompa dozująca umieszczona jest za filtrami, natomiast urządzenie pomiarowe na ścianie basenu. Dokonywany jest pomiar stężenia chloru i wartości pH. Jeśli któraś z tych wartości jest niezadowalająca, urządzenie powoduje włączenie pompy, która wprowadza do wody odpowiednie dawki chemikaliów. Pompa dozująca kosztuje ok. 1000 zł, zaś pompa z układem pomiarowo – dozującym ok. 9000 zł.
Instalacja grzewcza
Po opuszczeniu „stacji uzdatniania” woda kierowana jest za pomocą pompy cyrkulacyjnej do podgrzania. Chodzi o nadanie wodzie optymalnej do kąpieli temperatury – od 23 do 28ºC. Podgrzewanie można rozwiązać następująco:
- grzałka elektryczna, zasilana prądem trójfazowym z termostatem o mocy od 3 do 18 kW;
- wymiennik ciepła, który wymaga dodatkowej instalacji zasilającej go w wodę grzewczą. Woda grzewcza płynie przez wymiennik, oddając ciepło do przepływającej wody basenowej. Instalacja wymaga pompy obiegowej i sterownika;
- system solarny (słoneczny) – woda jest tłoczona do kanalików kolektora słonecznego zamontowanego na dachu. Takie rozwiązanie jest bardzo kosztowne, a przy tym zmienia rozwiązanie instalacyjne – wymaga dodatkowej pompy i rur instalacyjnych.
Doprowadzenie wody uzdatnionej do basenu
Po przejściu przez instalację uzdatniającą i grzewczą woda kierowana jest (za pomocą wspomnianej pompy cyrkulacyjnej) z powrotem do niecki basenowej. Dopływ wody następuje przez dysze ścienne. Dysza wykonana jest z PVC, stali nierdzewnej lub brązu.
Dodatkowe elementy instalacji
Instalacja wymaga uzupełnienia o przewody elektryczne, jeśli mają być zainstalowane reflektory oraz tzw. atrakcje wodne – urządzenia do masażu.
