Jak uniknąć błędów w instalacji z pompą ciepła

Sprawność działania pompy ciepła zależy od wyboru odpowiedniego urządzenia i dobrania jego parametrów do zapotrzebowania. Ale bardzo ważna jest także kwestia montażu wszystkich elementów instalacji – bez tego nawet najlepsza pompa nie będzie działała w pełni wydajnie.
Instalacja z pompą ciepła powinna być zawsze zaprojektowana i wykonana przez fachowców. Wybierzmy specjalistę, który ma wiedzę i doświadczenie z zakresu montażu pomp ciepła (najlepiej poparte certyfikatem EUROCERT), można też skorzystać z usług instalatorów autoryzowanych przez danego producenta, albo takich, którzy mogą się wykazać udziałem w szkoleniu z zakresu montażu pomp ciepła.

• nieprzestrzeganie zaleceń producentów dotyczących maksymalnej długości kanałów wentylacyjnych. Skutkuje to zbyt małą ilością powietrza dostarczanego do urządzenia, a koniecznego do jego prawidłowej pracy. Planując długość kanałów, należy też uwzględnić fakt, że kolana „liczą się” jako 2 metry długości przewodu (w przypadku pomp do ciepłej wody użytkowej);
• za mała powierzchnia otworów wentylacyjnych w pomieszczeniu z pompą ciepła typu powietrze-woda. Należy przestrzegać zarówno wymagań dotyczących minimalnej kubatury pomieszczenia, jak i wielkości otworów nawiewnych powietrza zewnętrznego. Nieprzestrzeganie tego powoduje gorszą oraz głośniejszą pracę pompy;
• w przypadku pomp ciepła do produkcji c.w.u. trzeba zwrócić uwagę na odpowiednie wypoziomowanie oraz możliwość odpływu kondensatu;

• brak zadbania o próżnię w połączeniu jednostki zewnętrznej i wewnętrznej pompy powietrznej. W rezultacie urządzenie nie jest prawidłowo wypełnione czynnikiem roboczym;
• w przypadku pomp powietrznych, trzeba zwrócić uwagę na miejsce montażu jednostki zewnętrznej. Musi być ona zamontowana na odpowiedniej wysokości nad podłożem oraz określonej odległości od ściany budynku;
• brak zadaszenia nad jednostką zewnętrzną – żeby pompa powietrzna działała wydajnie, jednostka zewnętrzna musi być osłonięta przed bezpośrednim działaniem opadów atmosferycznych. Do tego celu wystarczy daszek, wysunięty okap dachu itp. Trzeba też zwrócić uwagę, żeby przejście przez ścianę było wykonane pod kątem (tak żeby woda nie zaciekała do wnętrza pomieszczenia);
• w przypadku pomp powietrznych z grzałką, używanych do ogrzewania budynków – brak znajomości działania instalacji, powodujący, że grzałka pracuje również przy wyższych temperaturach i zwiększa koszty eksploatacji pompy
• brak odpowiedniego przepływu wody przez skraplacz;

• rozdział ciepła z indywidualnym sterowaniem w poszczególnych pomieszczeniach bez zastosowania zaworu różnicowo-upustowego (lub przy jego nieodpowiednim ustawieniu). Obniża to natężenie przepływu wody grzewczej przez pompę ciepła, co zmniejsza jej współczynnik COP nawet o 20%;
• zbyt mała powierzchnia wężownicy w podgrzewaczu pojemnościowym. Jej powierzchnia powinna być dostosowana do mocy grzewczej pompy (zalecamy wskaźnik to 0,3-0,4 m²/1kW; w przypadku inwerterów – 0,2-0,3 m²/1kW). Jeśli powierzchnia wężownicy będzie zbyt mała, odbiór ciepła przez wodą użytkową będzie niedostateczny, co doprowadzi do wzrostu temperatury i ciśnienia w obiegu chłodniczym;
• przewymiarowanie mocy grzewczej pompy ciepła – powoduje nieefektywną pracę pompy, większe koszty jej eksploatacji (wzrost zużycia energii elektrycznej), zmniejszenie trwałości sprężarki i zwiększenie obciążenia dolnego źródła;
• nieodpowiednia izolacja termiczna przewodów w budynku – powoduje straty ciepła i wzrost kosztów eksploatacji. Przy rurach o średnicy do 22 mm zaleca się izolację o min. grubości 20 mm; dla średnicy do 35 mm – jest to min. 30 mm. W przypadku pomp pracujących w trybie chłodzenia trzeba też zwrócić uwagę na problem wykraplania się wilgoci na powierzchni źle zaizolowanych rur;
• niezastosowanie elastycznych przewodów przyłączeniowych pomp ciepła (lub zastosowanie zbyt krótkich) – powoduje przenoszenie się drgań i hałas;
• złe dobranie długości sond gruntowych do wymaganej mocy chłodniczej – zbyt krótkie sondy powodują obniżenie temperatury zasilania – obniżenie współczynnika COP;
• wykorzystywanie gruntowej pompy ciepła do wygrzewania budynków zimą – może prowadzić do przekroczenia mocy i wyeksploatowania dolnego źródła. Tu wiele zależy od budowy geologicznej – przykładowo maksymalna energia chłodnicza suchego żwiru i piasku wynosi 48 kWh/m/rok, wilgotnej gliny, gliniastego piasku i iłów – 72 kWh/m/rok; wapienia – 108 kWh/m/rok, a wodonośnego piasku i żwiru – 132 kWh/m/rok (tyle samo w przypadku piaskowca i granitu). Budynek, w którym zastosowano gruntową pompę ciepła powinien być wygrzany przed sezonem grzewczym;
• nadmierną eksploatację dolnego źródła może też spowodować dołożenie dodatkowego odbiornika ciepła, nawet ogrzewanego poza sezonem grzewczym (np. basenu);
• przewymiarowanie pompy obiegu solanki – spowoduje zbyt wysokie natężenie przepływu solanki w sondach pionowych lub kolektorze gruntowym. To z kolei wpłynie na obniżenie różnicy temperatury między zasilaniem, a powrotem solanki do 1,5-2 K. Zalecana różnica to 4-5 K (w przypadku pomp energooszczędnych – 2-3 K)– mniejsza powoduje wzrost zużycia prądu przez pompę i obniżenie jej wydajności.