Instalacja tego typu pompy jest prosta i w przeciwieństwie do pomp gruntowych nie wiąże się z koniecznością wykonywania odwiertów ani układania
w ziemi kolektorów. To z kolei przekłada się na niższy koszt instalacji.
Moc, a tym samym uzysk energii przy wykorzystaniu pompy powietrznej są jednak niższe, niż w przypadku pompy gruntowej.
Powietrzna pompa ciepła również działa na bazie trzech współpracujących ze sobą obiegów, a są to: powietrze, pompa ciepła, system grzewczy. Wentylatory doprowadzają ciepłe powietrze otoczenia do pompy ciepła. Powietrze oddaje swoje ciepło czynnikowi chłodniczemu poprzez parownik i po schłodzeniu jest ponownie odprowadzane na zewnątrz.
Czynnik chłodniczy zostaje ogrzany, wrze, paruje i opuszcza parownik pod postacią gazu. Następnie jest zasysany przez sprężarkę, stanowiącą centralny element pompy ciepła. Dochodzi do sprężenia czynnika pod dużym ciśnieniem i jeszcze silniejszego jego ogrzania.
Energia napędowa sprężarki jest przekształcana w ciepło i przechodzi do czynnika chłodniczego. Będący pod ciśnieniem czynnik chłodniczy w postaci gazu oddaje swoje ciepło w skraplaczu za pośrednictwem wymiennika ciepła do obiegu wody grzewczej w systemie grzewczym. Medium nośnika ciepła ma niższą temperaturę niż para. Para skrapla się, a ciepło skraplania przechodzi na medium nośnika ciepła. Czynnik chłodniczy ponownie przechodzi w stan ciekły i przepływa przez zawór rozprężny z powrotem do parownika, zamykając w ten sposób obieg.
Pompy ciepła wykorzystujące jako źródło ciepła powietrze zewnętrzne są urządzeniami typu split, składającymi się z modułu wewnętrznego i zewnętrznego. Urządzenie zewnętrzne umieszczane jest na zewnątrz domu i zawiera wentylator oraz przeważnie sprężarkę i parownik.
Urządzenie wewnętrzne umieszczone jest w budynku i zawiera zasobnik c.w.u., dogrzewacz elektryczny, pompę grzewczą i moduł sterujący. Części zewnętrzna i wewnętrzna pompy ciepła są ze sobą połączone systemem elastycznych rur.
Niewątpliwą zaletą takich pomp jest ich prosty montaż – nie wymagają pozwoleń oraz nie zabierają dużo miejsca, ale wraz ze spadkiem temperatury zewnętrznej spada ich moc. Dlatego tego typu pompy stosuje się zazwyczaj jako wspomaganie istniejących instalacji grzewczych. Jeżeli pompa ciepła jest podstawowym źródłem ciepła, należy zastosować dodatkowe źródło tzw. mocy szczytowej, które będzie mogło dogrzewać nasz dom w przypadku dużych mrozów.
Przy temperaturach zewnętrznych poniżej -20ºC cały system musi być wygrzewany grzałką albo dodatkowym kotłem, dlatego tego typu pompy są najpopularniejsze na północy naszego kraju (zwłaszcza na terenach nadmorskich). Ważnym elementem użytkowania pompy ciepła jest to, że stoi ona na zewnątrz – hałas, jaki emituje nie jest uciążliwy. Aby zwiększyć komfort użytkowników, sprężarka w pompie umieszczana jest w specjalnych amortyzatorach, aby zagwarantować cichą i bezwibracyjną pracę pompy.
