Wyczuwalny zapach spalin w pomieszczeniu są objawem nieszczelności przewodów kominowych – wówczas bezwzględnie należy przeprowadzić ich remont. Jest on również konieczny podczas modernizacji centralnego ogrzewania, gdy kocioł na paliwa stałe wymieniamy na nowoczesny piec gazowy (np. kondensacyjny). Jak szybko kominy ulegają zniszczeniu, zależy od jakości użytych materiałów do ich budowy, fachowego ich wykonania, jak również właściwego użytkowania.
Obowiązek czyszczenia przewodów kominowych
Przewody kominowe narażone są na zaleganie sadzy i innych zanieczyszczeń, np. kurzu zespolonego z tłuszczem z powietrza wentylacyjnego (z kuchni), a to daje możliwość tzw. pożaru kominowego. Obowiązujące przepisy zawarte w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21.04.2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. nr 80 poz. 563) nakazują czyszczenie przewodów kominowych.
Przewody dymowe powinny być czyszczone co najmniej 4 razy w roku; przewody spalinowe – co najmniej 2 razy w roku; przewody wentylacyjne – raz w roku.
Wymagane przeglądy
Obowiązkiem jest skontrolowanie przewodów kominowych przynajmniej raz w roku – wynika to z art. 62 Ustawy Budowlane z dnia 07.07.1994 r. – tekst jednolity Dz. U. nr 156 z 2006 r. poz. 1118 wraz ze zmianami zawartymi w Dz. U. nr 99 poz. 665 z dnia 10.05.2007 r. Zakres prac wynika z oceny technicznej zawartej w opinii lub protokole z okresowej kontroli przewodów, sporządzonym przez uprawnionego mistrza kominiarskiego.
Najszybciej niszczeją przewody z cegły pełnej. Najtrwalsze zaś są nowoczesne, ceramiczne przewody kominowe.
Czynniki wpływające na niszczenie kominów
1. Oddziaływanie termiczne
- wysoka temperatura w trakcie użytkowania szczególnie przewodów dymowych, jak również szokowa, w trakcie ewentualnego pożaru kominowego, niszcząca strukturę wewnętrzną przewodu, zaprawę murarską itp.;
- niska temperatura powoduje zamarzanie wilgoci penetrującej strukturę przewodu i rozsadza cegłę oraz pustaki ceramiczne.
2. Oddziaływanie wody – zarówno z opadów atmosferycznych, jak i kondensacji (wilgoć zawarta w lotnych produktach procesów spalania).
3. Oddziaływanie chemiczne – związków agresywnych zawartych w spalinach emitowanych przez urządzenia grzewcze, jak i w usuwanym powietrzu wentylacyjnym.
Uszkodzeniu ulega najszybciej górna część przewodu (wylot komina ponad dachem) – narażona jest na czynniki atmosferyczne oraz oddziaływanie kondensatu.
Przewody systemowe (nowoczesne systemy kominowe) ze stali lub elementów ceramicznych są odporne na wilgoć, czynniki chemiczne i termiczne. Ulegają one uszkodzeniu zazwyczaj na skutek niewłaściwej eksploatacji oraz niewłaściwie przeprowadzanej konserwacji.
Ważne
1. Naprawa przewodów kominowych musi być przeprowadzona przy użyciu materiałów i elementów kominowych spełniających określone normy.
2. Niedopuszczalne jest wykonywanie wkładów kominowych z rur PVC, kanalizacyjnych oraz aluminiowych rur typu spiro.
3. Systemów kominowych (nowoczesnych kominów ze stali żaro- i kwasoodpornej oraz ceramicznych) nie naprawia się – w przypadku ich uszkodzenia naprawa polega jedynie na wymianie elementów przez serwis fabryczny (systemy ceramiczne) lub uprawnionego instalatora (systemy stalowe).
Metody napraw przewodów z cegły
1. Metoda tradycyjna – polega na przemurowaniu przewodu z nowej cegły na zniszczonym odcinku. Jest to metoda niezbędna najczęściej przy renowacji kominów ponad dachem.
Wady: naprawa trudna do wykonania, nie gwarantuje długiego czasu bezawaryjnej pracy.
Instalacja wkładów kominowych jest możliwa w przewodach kominowych z wymaganą stabilnością konstrukcyjną, szczególnie ponad dachem.
2. Zastosowanie sztywnych wkładów stałoprzekrojowych – zespół rur ze stali żaro- i kwasoodpornej, najczęściej łączonych kielichowo, wraz z przyłączem i elementem bazowych oraz zakończeniem dachowym.
Zalety: mała ingerencja w ścianę budynku (konieczność rozkucia otworu o wymiarach 40 x 20 cm), instalację wykonuje się z dachu, naprawa jest trwała, przy wystarczającym dużym przekroju przewodu murowanego, możliwość dostosowania średnicy wkładu do wymagań paleniska.
Wady: trudny montaż w przewodach z przebiegiem, który nie jest pionowy, konieczność otwarcia przewodu na załamaniach, brak możliwości wykorzystania całej powierzchni przekroju przewodu murowanego (w razie konieczności).
3. Użycie wkładów stałoprzekrojowych (typu stal-flex) – rura wykonana ze spiralnie łączonej taśmy stalowej ze stali kwasoodpornej grubości 0,12-0,15 mm, która jest instalowana w jednym odcinku wraz z przyłączem i elementem bazowym oraz zakończeniem dachowym.
Zalety: rozwiązanie wygodne w przewodach niepionowych, niewielka rujnacja ściany w budynku (konieczność rozkucia otworu o wymiarach 40 x 20 cm), instalacja z dachu lub z wnętrza budynku, od strony przyłącza.
Wady: mniejsza trwałość naprawy niż w przypadku wkładów sztywnych (mniejsza grubość materiału i mniejsza odporność na pożar sadzy), większe opory przepływu wewnątrz przewodu z uwagi na karbowaną powierzchnię większości wkładów, brak możliwości wykorzystania całej powierzchni przekroju przewodu murowanego (w razie konieczności), mały wybór asortymentu przy renowacji przewodów dymowych obsługujących paleniska na paliwa stałe o temperaturze spalin powyżej 600ºC.
4. Użycie elastycznych wkładów rozdmuchiwanych (typu alu-fol) – rękaw z grubej folii aluminiowej z wewnętrznym rękawem z folii polietylowej (usuwanym po montażu), dodatkowo z osłoną z włókna szklanego. Montaż przez wpuszczenie rękawa do przewodu i rozprężenie go powietrzem.
Zalety: relatywnie szybki montaż, w przypadku przewodów wentylacyjnych praktycznie bezinwazyjny, wykorzystanie całej powierzchni przekroju przewodu kominowego.
Wady: rozwiązanie nie jest odporne na pożar sadzy. Mimo że użyty materiał (aluminium) jest dopuszczony do stosowania na przewody spalinowe, w zasadzie dedykowany jest do renowacji przewodów wentylacyjnych, system bez elementów osprzętu, z praktyki wynika, że zainstalowane rękawy (wkłady) mogą (po osunięciu) zawężać lub zablokować przewód – stąd konieczność dokładnej instalacji.
5. Metoda szlamowania – coraz rzadziej stosowana. Polega na wprowadzeniu do przewodu masy uszczelniającej (dawniej gliny lub rzadkiej zaprawy cementowej) i rozprowadzenie jej po ściankach przewodu za pomocą gumowego elementu o przekroju dostosowanym do przekroju przewodu, podciąganego liną w stronę wylotu. Nowocześniejszą metodą szlamowania jest użycie specjalnej masy uszczelniającej. Jest to masa silikatowa odporna na działanie wysokiej temperatury i wytrzymała na ścieranie.
Masa uszczelniająca jest przeznaczona do renowacji przewodów kominowych odprowadzających spaliny z urządzeń grzewczych na paliwo stałe w zakresie temperatur 200-500ºC oraz kanałów wentylacyjnych wykonanych z cegły lub betonu. Przed nałożeniem masy trzeba wykonać prace przygotowawcze polegające na usunięciu z przewodu kominowego dużych zanieczyszczeń (np. gruzu), jak również sadzy. Po przygotowaniu przewodu kominowego (udrożnieniu i wyczyszczeniu) nakładana jest masa uszczelniająca. Powinno się nałożyć jej kilka warstw (przynajmniej dwie) w odpowiednich odstępach czasu każdą.
Zalety: możliwość stosowania do przewodów pionowych i niepionowych, wykorzystanie całej powierzchni przekroju przewodu kominowego niezależnie od jego kształtu.
Wady: brak możliwości stosowania w przypadku przewodów spalinowych pracujących „na mokro”, konieczność dokładnego oczyszczenia przewodu kominowego, co jest wykładnikiem jakości i trwałości przeprowadzonej naprawy.
