Piec gazowy czy węglowy. Jakie rozwiązanie wybrać

Jak wiadomo, węgiel jest najtańszym paliwem na rynku. Jest tak zwłaszcza w tych rejonach Polski, które mogą go wydobywać na swoich terenach. Kotły węglowe stają się coraz bardziej oszczędne i ekologiczne, ale w dalszym ciągu wymagają obsługiwania ich przez człowieka. Wprawdzie obsługa ta staje się coraz mniej uciążliwa i nie wymaga już takiej ilości poświęconego czasu, jak niegdyś – ale węgiel  do pieca i tak trzeba wsypać. To zwłaszcza wobec tego utrudnienia wiele osób postanawia przejść na droższe w eksploatacji, ale wygodniejsze - piece gazowe.

Aktualnie, piece gazowe działają całkowicie bezobsługowo. Proces pobierania i spalania paliwa odbywa się automatycznie. Problem może stanowić jedynie wysoki koszt ogrzewania pomieszczeń. Najrzadziej, ale jednak stosowanymi kotłami gazowymi są kotły na gaz ziemny. Powodem tego jest stale utrzymujący się wysoki wzrost tego paliwa. Jednak piece gazowe mogą być zasilane różnymi rodzajami gazu, w tym także gazem płynnym z własnego zbiornika. Sposób zasilania zawsze można zmienić, dokonując jedynie niewielkich przeróbek lub odpowiednio regulując piec.
Decydując się na kupno nowego kotła gazowego trzeba wiedzieć, jaką powinien on posiadać moc. Zależy to przede wszystkim od wielkości pomieszczeń, które potrzebujemy ogrzać, a mówiąc ściślej – od ich kubatury. Piece gazowe, które najczęściej stosuje się w przypadku domów jednorodzinnych mają moc 10, 15 lub 30 kW. Można ogólnie założyć, że do ogrzania domu o powierzchni około 100 m² potrzebny jest kocioł średniej wielkości, choć wpływ na powyższe ma szereg wielu innych czynników, tj. izolacja domu, szczelność okien i drzwi, itd.

Przed podjęciem decyzji o kupnie nowego pieca gazowego trzeba także uwzględnić sposób, w jaki zamierzamy podgrzewać wodę użytkową. Doskonałym rozwiązaniem do tego celu są nowoczesne dwufunkcyjne kotły gazowe. Są one wyposażone w programatory, dzięki którym można poczynić spore oszczędności. Dobrze ustawiony programator przesuwa potrzebną do podgrzania wody moc na czas kiedy jest to potrzebne. Kotły takie działają ekonomicznie, a związku z powyższym są najczęściej wykorzystywanymi w budownictwie jednorodzinnym.

Wysokość komina oraz jego przekrój wewnętrzny zależą przede wszystkim od rodzaju kotła gazowego, który zamierzamy zastosować. Kotły z otwartą komorą spalania potrzebują do sprawnego funkcjonowania odpowiedniego ciągu powietrza. W związku z powyższym komin do takiego pieca powinien mieć wysokość przynajmniej 4 - 5 m i średnicę 120 mm. Kotły kondensacyjne oraz z zamkniętą komorą spalania można podłączać do bardzo krótkich lub długich przewodów powietrzno – spalinowych. Ich rodzaj określają przeważnie poszczególni producenci kotłów. Proponują oni na ogół kilka wariantów odprowadzenia spalin i poboru powietrza. Można to robić w następujących systemach:

• poziomym,
• pionowo współśrodkowym,
• rozdzielczym,
• szlachtowym.

Wszystkie przewody kominowe użytkowane do pracy kotłów gazowych muszą być odporne na działanie kwaśnego kondensatu, który powstaje w kominie. Dlatego też wytwarza się je ze stali lub ceramiki kwasoodpornej. Do kotłów z zamkniętą komorą spalania – kominy robi się ze stopu aluminiowo – krzemowego. Jeśli zatem posiadamy tradycyjny komin murowany – koniecznie trzeba wyposażyć go w specjalny wkład kwasoodporny.

Pomieszczenie, w którym pracował dotychczas nasz piec węglowy nie musiało posiadać jakichś szczególnych parametrów. W przypadku zmiany pieca na gazowy – jest już zupełnie inaczej. Kotłownia gazowa powinna posiadać kubaturę nie mniejszą od 8 m³. W przypadku instalacji pieca z zamkniętą komorą spalania kubatura ta może wynosić 6,5 m³. Wysokość pomieszczenia to przynajmniej 1,9 m. Podstawę stanowi sprawna wentylacja, która powinna posiadać dwa otwory.

Jeden z nich to otwór wywiewny podłączony do komina, a drugi to otwór nawiewny, którym napływa świeże powietrze. Powinien on być usytuowany przy podłodze. Podłoga pomieszczenia, w którym zamierzamy instalować piec na gaz płynny nie może znajdować się poniżej poziomu terenu. Jest to spowodowane zasadami bezpieczeństwa w przypadku rozszczelnienia instalacji. Gaz, który jest cięższy od powietrza nie mógłby wówczas wypłynąć poza budynek. Na wysokości podłogi w jednej ze ścian kotłowni trzeba zrobić otwór, umożliwiający wypłynięcie gazu w awaryjnych sytuacjach. W przypadkach, w których pod kotłownią znajdują się jakieś pomieszczenia podziemne – instalacja przechodząca przez podłogę musi być gazoszczelna.

Do ogrzewania gazowego stosuje się najczęściej grzejniki płytowe lub aluminiowe, w których mieści się niewielka ilość wody. Zachodzi zatem konieczność wymiany dotychczas używanych grzejników żeliwnych starszego typu. Wato też wymienić rury na takie, które posiadają mniejszą średnicę. Zabiegi te umożliwiają wydajniejszą pracę nowego pieca gazowego. Jest to szczególnie istotne, kiedy planujemy instalację kotła kondensacyjnego. W jego przypadku wymiana całej instalacji jest wręcz nieodzowna. Bowiem tylko wówczas urządzenie jest w stanie pracować ekonomicznie.

Nie potrzeba większej filozofii, aby dojść do wniosku, że za komfort trzeba płacić. Dla niektórych cena wygody jest jednak kwestią względną. Takie osoby z pewnością zdecydują się na wymianę pieca węglowego na gazowy i uznają inwestycję za całkowicie opłacalną. Inni natomiast skreślą powyższy pomysł już na samym wstępie. Powód – gaz jest paliwem droższym od węgla, a jego ceny wciąż rosną. Dodatkowe koszta to modernizacja lub nawet całkowita zmiana dotychczasowej instalacji grzewczej oraz pomieszczenia, w którym usytuuje się piec. Z drugiej jednak strony może kusić całkowita bezobsługowość pieców gazowych. Piece węglowe bowiem – pomimo ich ciągłego udoskonalania – bez ingerencji człowieka w ich funkcjonowanie – po prostu nie działają.