W większości instalacji c.o. krąży woda w układzie otwartym lub zamkniętym. Do instalacji tych może dostawać się zarówno powietrze, jak i inne gazy (wodór, siarkowodór, metan). Niestety nie ma sposobu na całkowite zabezpieczenie instalacji przed zapowietrzaniem oraz zagazowywaniem, ponieważ w trakcie jej eksploatacji powietrze może być zasysane przez mikroskopijne nieszczelności przy zaworach, śrubunkach oraz na połączeniach rur.
Określona ilość tlenu dostaje się też do obiegu podczas napełniania armatury c.o. wodą. Zdecydowanie bardziej narażone na zapowietrzanie są instalacje otwarte (zasilane kotłami na paliwa stałe), w których woda szybciej miesza się z powietrzem.
Właśnie w takich sytuacjach grzejniki mogą wymagać częstego odpowietrzania (zwłaszcza te zlokalizowane najwyżej w budynku, czyli w górnym i najbardziej narażonym na kontakt z powietrzem punkcie układu).
Przyczyny częstego zapowietrzania się grzejników
Grzejniki mogą ulegać zapowietrzaniu tak przy instalacjach pracujących w układach otwartych, jak i zamkniętych. Przyczyny takiego stanu rzeczy są bardzo zróżnicowane i każdorazowo powinien określać je fachowiec. Wiele zależy tu bowiem od rodzaju materiałów zastosowanych do wykonania instalacji oraz rodzaju samych grzejników.
W obiegach otwartych powodem może być np. zastosowanie zbyt małego zbiornika wyrównawczego w odniesieniu do pojemności całego układu grzewczego. Natomiast w obiegach zamkniętych zapowietrzanie może być wynikiem niskiego ciśnienia w instalacji lub występujących w niej ubytków wody.
Ciągle zapowietrzający się grzejnik – kto za to odpowiada?
Choć odpowietrzenie grzejnika nie jest bardzo skomplikowane i z powodzeniem można zrobić to we własnym zakresie, to nie jest to właściwe rozwiązanie, a już szczególnie w przypadkach, gdy czynność trzeba ponawiać co dwa-trzy dni. W mieszkaniach w blokach za dostawę ciepła odpowiedzialna jest przeważnie spółdzielnia bądź wspólnota mieszkaniowa, czyli podmioty zawierające umowy z dostawcami.
Dostawca ciepła ma sposoby na sprawdzenie poprawności przekazu energii cieplnej do budynku i w przeważającej liczbie przypadków nie występują tu nieprawidłowości. Znacznie częściej problematyczne bywają instalacje wewnętrzne (węzły blokowe). A za ich funkcjonowanie odpowiedzialne są wspólnoty i spółdzielnie.
Jeśli zatem grzejnik w naszym mieszkaniu zapowietrza się notorycznie i nie oddaje należycie ciepła, fakt ten należy zgłosić zarządcy budynku. Wspólnota czy spółdzielnia jest zobowiązana do podjęcia właściwych działań, tzn. ustalenia przyczyny problemu i dążenia do jego wyeliminowania.
Konieczne odpowietrzenie pionów c.o. na ostatnich piętrach
Piony centralnego ogrzewania zawsze wymagają odpowietrzenia. Odpowietrznik powinien znajdować się w najwyższym punkcie instalacji. Stąd też w większości budynków wielorodzinnych, na ostatnich ich kondygnacjach dostrzec można rury odpowietrzające skierowane do małych zbiorników wyrównawczych.
W mieszkaniach przeważnie zamontowane są indywidualne odpowietrzniki. Prawidłowa ich lokalizacja to miejsce ponad grzejnikiem. Problem jednak w tym, że nawet poprawnie zamontowany odpowietrznik może nie pełnić należycie swojej funkcji, bo jest przestarzały i dawno zdążył się już wyeksploatować. W takich sytuacjach wymiany urządzenia należy domagać się od administratora lub zarządcy budynku.
Automatyczne mini-odpowietrzniki do grzejników
Choć teoretycznie każdy grzejnik da się odpowietrzyć ręcznie, to w przypadku kiedy trzeba to robić co kilka dni – sprawa zaczyna być problematyczna. Niestety spółdzielnie też nie zawsze reagują należycie na prośby i pisma swoich mieszkańców.
Rozwiązaniem jest zamontowanie na grzejnikach i najlepiej także na podzielnikach automatycznych mini-odpowietrzników. Wyglądają one jak standardowe, ale działają bezobsługowo. Odpowietrzniki tego typu wypuszczają co jakiś czas powietrze z instalacji c.o i automatycznie zamykają otwór wylotowy w momencie pojawienia się w tym miejscu wody.
Koszt takiego urządzenia to zaledwie kilkanaście złotych. Zaś posiadanie (zwłaszcza przy ciągle zapowietrzających się grzejnikach) – wprost nieocenione.