Zawory napowietrzające do kanalizacji

Zawór napowietrzający w bardzo skuteczny sposób zapewnia właściwe ciśnienie w instalacji. Dzięki temu w instalacji (dokładnie w syfonach) zachowane są zamknięcia wodne, które zapobiegają powstawaniu przykrych zapachów.

Zalety zaworów napowietrzających
Zawory, w porównaniu z rurami wywiewnym, odznaczają się następującymi zaletami:

mogą być montowane w dowolnym miejscu; długie podejścia nie wymagają wybudowania dodatkowego pionu wentylacyjnego;

• piony mogą być wykończone w budynku;
• można skorygować źle wykonaną instalację; nie trzeba przebudowywać całej instalacji i naruszać struktury dachu;
• unika się kłopotów z zamarzaniem ścieków przy niższych temperaturach (co zdarza się przy wyprowadzeniu wywiewki ponad dach);
• unika się kłopotów związanych z montażem wywiewki (nieszczelności dachu);
• większe bezpieczeństwo pożarowe - w razie pożaru unika się tzw. efektu kominowego, czyli migracji dymu i rozprzestrzeniania ognia rurami kanalizacyjnymi "dzięki" pracy wywiewki;
• oszczędność kosztów.

Zastosowanie - prawo
Stosowanie zaworów napowietrzających reguluje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

§ 125. 2. Nie jest wymagane wyprowadzanie ponad dach wszystkich przewodów wentylujących piony kanalizacyjne, pod następującymi warunkami:
1) zastosowania na pionach kanalizacyjnych niewyprowadzonych ponad dach urządzeń napowietrzających te piony i przeciwdziałających przenikaniu wyziewów z kanalizacji do pomieszczeń,
2) wyprowadzenia ponad dach przewodów wentylujących:
a) ostatni pion, licząc od podłączenia kanalizacyjnego na każdym przewodzie odpływowym,
b) co najmniej co piąty z pozostałych pionów kanalizacyjnych w budynku.

Należy rozumieć, że wywiewki mogą być zastąpione zaworami napowietrzającymi, z dwoma ograniczeniami - ostatni pion oraz co piąty pion w budynku musi kończyć się wywiewką.
Zaleca się też, by zawory nie były stosowane w budynkach wyższych niż cztery kondygnacje (niektóre źródła podają pięć kondygnacji).

Aktualnie obowiązująca norma na zawory napowietrzające to PN-EN 12380:2004 Zawory napowietrzające do systemów kanalizacyjnych – Wymagania, metody badań i ocena zgodności.
Jest to tłumaczenie z obowiązującej w Unii Europejskiej normy: Air admittance valves for drainage systems – Requirements, tests methods and evaluation of conformity.

Zawory napowietrzające jako uzupełnienie wentylacji tradycjnej
Zawór napowietrzający sprawdza się w roli napowietrzenia punktowego, stanowiącego uzupełnienie tradycyjnego systemu wentylacyjnego. Napowietrzanie punktowe należy zastosować tam, gdzie trzeba wykonać długie podejście. Przepisy mówią, że należy wentylować każde podejście dłuższe niż:

• 1 m dla miski ustępowej;
• 3 m dla pozostałych przyborów.

Zawory napowietrzające sprawdzają się też jako wentylacja  pojedynczego przyboru znajdującego się w piwnicy. Można wówczas wykonać na nim zaślepkę, albo (co będzie skuteczniejsze) zamocować zawór napowietrzający.

Praca zaworu napowietrzającego
W uproszczeniu cykl pracy zaworu napowietrzającego wygląda następująco:

• nie ma przepływu ścieków: w instalacji panuje ciśnienie atmosferyczne: zawór nie pracuje;
• następuje przepływ ścieków - ciśnienie spada do wartości poniżej ciśnienia atmosferycznego (podciśnienia) - unosi się membrana zaworu;
• następuje wyrównanie ciśnienia - membrana opada.

Montaż zaworu
Prawidłową pracę zaworu gwarantuje montaż pionowy. Poza tym, zawór musi znaleźć się na odpowiedniej wysokości, aby nie nastąpiło cofnięcie ścieków: co najmniej 35 cm nad podłogą pomieszczeń, w których jest wpust podłogowy (np.pomieszczenia piwniczne); co najmniej 1 m nad najwyżej położonym syfonem obsługiwanym przez napowietrzany pion (najczęściej jest to syfony umywalkowy lub zlewozmywakowy).
Jeśli zawór jest zamontowany w pomieszczeniu, w którym temperatura może spaść poniżej 0ºC, należy zabezpieczyć korpus zaworu przed zamarzaniem.

Zawory napowietrzające są najczęściej wykonane z polipropylenu, mogą być w kolorze szarym, białym, brązowym lun metalizowanym. Występują w średnicach odpowiadających powszechnie występującym średnicom rur kanalizacyjnych: od 32 do 110 mm. Dostępne są również zawory z redukcjami: 110/75, 110/50, 50/40, 50/32. Dla średnic nietypowych stosowane są odpowiednie kształtki przejściowe.