Instalacja na gaz płynny jest zgodna z normą PN-98/C-96008i może być zastosowana w budownictwie jednorodzinnym. Oprócz tego, że instalacja wewnętrzna urządzenia musi być dostosowana do zasilania gazem płynnym, wymagana jest instalacja zewnętrzna – zbiornik na gaz płynny oraz przyłącze gazowe, łączące zbiornik z domem.
Dowiedz się: Co sprawdzić, zanim kupisz działkę budowlaną
Płynny gaz, czyli skroplony propan i butan
Czynnikiem grzewczym w tej instalacji jest gaz z III rodziny gazów, tzn. gazów płynnych pochodzących z rafinacji ropy naftowej. Najczęściej jest to:
- P (C3 ); nazwa mieszaniny technicznej – C; czyli propan;
- mieszanka B/P (C4/C3); nazwa mieszaniny technicznej – B; czyli butan/propan.
Czym jest LPG
Gaz płynny – LPG (Liquefied Petroleum Gas – skroplony gaz naftowy) jest podobny do gazu zasilającego instalacje samochodowe. Ponieważ jest on produktem rafinacji ropy naftowej, dostarczają go głównie przedsiębiorstwa naftowe.
W warunkach naturalnych zarówno propan, jak i butan mają postać gazową. Są skraplane w procesie rafinacji, i w takiej postaci transportowane i przechowywane.
Gaz płynny rozszerza się pod wpływem ciepła, więc zbiornik może być napełniony do 80%, maksymalnie 85% objętości (jest to określone przez rozporządzenie dotyczące zbiorników ciśnieniowych). Wolna objętość zbiornika wypełniona jest tą samą mieszaniną (propan lub propan-butan). Dzięki takiemu układowi, przy rozszerzaniu fazy płynnej w wyższych temperaturach zostaje zachowana równowaga w zbiorniku.
Zbiornik na gaz płynny
Zbiornik jest źródłem, z którego jest zasilana domowa instalacja gazowa. Z punktu widzenia prawa budowlanego nie wymaga on pozwolenia na budowę (chyba, że przekroczy objętość 7000 litrów, co w budownictwie jednorodzinnym raczej się nie zdarza). Konieczne jest jednak wydanie warunków zabudowy (na podstawie mapy geodezyjnej do celów informacyjnych z zaznaczoną lokalizacją zbiornika) przez odpowiedni urząd. Zbiornik może być naziemny lub podziemny. W obu przypadkach trzeba pamiętać o zachowaniu odpowiednich odległości od innych obiektów budowlanych
Tabela 1. Odległości zbiornika na gaz płynny od obiektów budowlanych (budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej, a także budynków produkcyjnych i magazynowych)
Nominalna pojemność zbiornika na gaz płynny | Zbiornik naziemny | Zbiornik podziemny | Odległość od sąsiedniego zbiornika naziemnego lub podziemnego |
do 3 m³ | 3 m | 1 m | 1 m |
od 3 m³ do 5 m³ | 5 m | 2,5 m | 1 m |
od 5 m³ do 7 m³ | 7,5 m | 3 m | 1,5 m |
od 7 m³ do 10 m³ | 10 m | 5 m | 1,5 m |
Wybierając miejsce na zbiornik trzeba pamiętać, żeby zostawić miejsce na podjazd dla cysterny. Jest ona wyposażona w wąż o długości 15 m (mogą się zdarzyć węże o długości do 30 m). Zbiornik nie może być niczym zabudowany. Przepisy przewidują, że 1.5 metrowy pas wokół niego musi być wolny (nie może być np. roślinności).
W przypadku zbiornika podziemnego trzeba pamiętać, by zasypać go warstwą piasku, nad którą musi wystawać kopuła zbiornika (z armaturą). Wysokość kopuły nie powinna przekraczać 15 cm. Zbiornik musi być posadowiony na betonowym fundamencie (płyta grubości 20-30 cm) oraz musi być uziemiony. Uziemienie przeprowadza się przez podłączenie zbiornika do bednarki (taśmy stalowej wkopanej wokół zbiornika) za pomocą anod. Na zbiorniku musi być zamontowana armatura:
- zawory (przede wszystkim bezpieczeństwa, zapobiegający wzrostowi ciśnienia);
- reduktor regulujący (obniżający) ciśnienie gazu;
- poziomowskaz – aparat pokazujący stan napełnienia zbiornika.
Zbiorniki wykonuje się z: polietylenu wysokiej gęstości (HDPE); lekkich kompozytów (laminatów) lub stali kwasoodpornej. Występują w następujących objętościach: 2700 l; 4850 l; 6700 l.
Należy pamiętać, że w przypadku zbiornika podziemnego, musi on być odebrany przez inspektora nadzoru budowlanego.
Przyłącze zbiornika
Przyłącze jest odcinkiem rury gazowej łączącej zbiornik z instalacją domową. Może być wykonane ze stali lub polietylenu PE80 w zwojach (średnice od 20 do 63 mm) przeznaczony do wykonania sieci gazowej.
Przyłącze powinno być zakopane w ziemi na głębokości ok. 80 cm. Trasa powinna zostać oznakowana specjalną taśmą w kolorze żółtym. Wykonanie przyłącza wymaga dodatkowego pozwolenia na budowę. Zlecając projekt firmie instalacyjnej, można też powierzyć jej załatwienie wszystkich formalności.
Przyłącze kończy się kurkiem głównym na wejściu do budynku. Można tam ewentualnie zamontować reduktor II stopnia (jeśli ciśnienie wymaga dodatkowego obniżenia).
Kotłownia na gaz płynny
Kotłownia musi znaleźć się nad poziomem terenu, podłoga musi być gładka (nie może być w niej kratki ściekowej) oraz nie może być progu przy drzwiach – gaz płynny jest cięższy od powietrza i w razie awarii musi mieć możliwość wydostania się na zewnątrz. Kotłowania w tym wypadku wymaga też odpowiedniej wentylacji nawiewno-wywiewnej.
Otwory wentylacyjne muszą mieć powierzchnię minimum 180 cm² (dla kanałów prostokątnych minimalny wymiar wynosi więc 14x14, a dla okrągłych minimalna średnica to 16 cm). Otwory powinny być (odpowiednio) jak najbliżej podłogi i sufitu. Kotłownia wymaga też dodatkowego otworu z wyprowadzeniem na zewnątrz tuż nad powierzchnią podłogi. Służy on do odprowadzenia ewentualnego wycieku gazu.
Polecamy też: Przegląd kotła - jak często go zlecać i komu
Nie wszystkie urządzenia można podłączyć pod zasilanie gazem płynnym
Urządzenia gazowe (kuchenki, podgrzewacze) muszą być dostosowane do opalania gazem płynnym. Muszą więc być kategorii I, wówczas koniecznie z oznaczeniem P lub B/P, zależnie od tego, jaką mieszankę zastosowano lub kategorii II, z podobnym oznaczeniem. Informacje te odnajdziemy na tabliczce znamionowej.
Przykłady oznaczeń:
I3B/P – urządzenie przeznaczone tylko do opalania mieszanką propan/butan;
II2ELs3PB/P – urządzenie przeznaczone do opalania zarówno gazem ziemnym (wysokometanowym i zaazotowanym), jak i gazami płynnymi: propanem i propanem/butanem.
Koszt zbiornika na gaz płynny
Gaz płynny powinien być dostarczany za każdym razem, kiedy poziomowskaz pokazuje, że napełnienie zbiornika spadło do 25%. Zimą gaz jest droższy, ale można zamówić go latem i przechowywać zapas.
Sam zbiornik na gaz jest dość kosztowny. Możliwe jest wzięcie zbiornika w dzierżawę (koszt ok. 10% ceny zbiornika rocznie; wówczas mamy zagwarantowany serwis i konserwację) lub wypożyczenie za kaucją (koszt – ok. 80-90% ceny zbiornika, bez żadnych dodatkowych kosztów na eksploatację, zwrot przy oddaniu zbiornika). Właścicielem jest firma dostarczająca zbiornik.
Opłatę za gaz płynny można rozłożyć na raty lub rozliczać się co miesiąc zależnie od zużycia – wówczas instalację trzeba uzupełnić o gazomierz (za kurkiem głównym).
Tabela 2. Przykładowe koszty zainstalowania zbiornika na płynny gaz (lipiec 2018 r.)
Pojemność | Cena zbiornika | Koszy płyty pod zbiornik | Koszt instalacji | Koszt gazu (lipiec 2018 r.) | Suma |
2 700 l | 5 500 zł brutto | 280 zł brutto | ok. 4 740 zł brutto | 2,30 zł/l | 15 488 zł |
4 850 l | 8 200 zł brutto | 350 zł brutto | ok. 4 740 zł brutto | 2,30 zł/l | 22 214 zł |