Decyzję o rodzaju ogrzewania domu najlepiej podjąć już na etapie budowy, bo wtedy najłatwiej jest wykonać konkretną instalację i tym samym ograniczyć koszty. Inwestorzy mają do wyboru przynajmniej kilka możliwości. A która z nich jest najbardziej opłacalna?
Zobacz również: Piec rakietowy – czym jest, jak działa, ile kosztuje?
Niestety jednoznaczna odpowiedź na to pytanie nie istnieje, ponieważ na opłacalność eksploatacji poszczególnych paliw opałowych składa się wiele czynników. I o ile dla jednych największe znaczenie ma koszt wytworzenia ciepła, o tyle inni za priorytet uważają komfort obsługi pieca. Niemniej spośród dostępnych na polskim rynku paliw, prym pod względem ekonomicznym wciąż wiodą paliwa stałe (węgiel, drewno, ekogroszek, pellety i brykiety).
Dopiero w dalszej kolejności plasuje się bardzo komfortowe w obsłudze ogrzewanie gazem ziemnym. Jeszcze dalej – gazem płynnym, olejem opałowym i na końcu prądem. W grę wchodzą też oczywiście innowacyjne rozwiązania ekologiczne jak pompy ciepła. Jednak z uwagi na wysoki koszt ich instalacji, nie są stosowane zbyt często.
Ile kosztuje ogrzewanie domu różnymi paliwami
Ogrzewanie domu paliwem stałym generuje najniższe wydatki, ale nie zawsze jest zgodne z założeniami ekologicznymi i nie wszyscy chcą korzystać z tego rozwiązania. Warto jednak wiedzieć, że roczny koszt ogrzania dobrze ocieplonego, wybudowanego obecnie domu o powierzchni 120 m² powinien zamknąć się w tym przypadku w kwocie około 2 tys. zł.
Dla porównania – ogrzewanie domu o tej samej powierzchni ciepłem dostarczanym przez miejskie sieci ciepłownicze wynosi ok. 2300 zł rok, gazem ziemnym to wydatek rzędu ok. 2,5 tys. zł rocznie. Zastosowanie gazu płynnego kosztować będzie 3,5 tys. zł na rok, a oleju opałowego ok. 4 tys. zł.
Oczywiście podane kwoty należy traktować jako orientacyjne, ponieważ dokładne oszacowanie kosztów ogrzewania możliwe jest dopiero po uwzględnieniu określonych czynników. Są to m.in.: sposób ocieplenia budynku, wydajność instalacji, jakość stosowanego paliwa, region kraju oraz preferowana temperatura wewnątrz pomieszczeń.
Ogrzewanie domu ekogroszkiem – opłacalność i częściowa wygoda
W Polsce najpopularniejszym paliwem stałym jest węgiel kamienny. Jednak w dobie walki z wszechobecnym smogiem jego standardowa wersja wypada dość kiepsko. Stąd też coraz częściej sięga się po ekogroszek, tj. węgiel o średnicy ziaren od 5 do 25 mm oraz niższej zawartości siarki i popiołu powstającego w wyniku spalania. Ekogroszek traktowany jest jako paliwo ekologiczne, ale należy pamiętać, że cecha ta dotyczy jedynie opału wysokiej jakości i pochodzącego ze sprawdzonego źródła.
Czy wiesz, że: Wymianę pieca będzie można odliczyć od podatku? Ulga termomodernizacyjna
Dobry ekogroszek charakteryzuje się wysoką wartością opałową i pozwala osiągać bardzo dobrą sprawność spalania. Zaś nowoczesne piece umożliwiają ograniczenie wizyt w kotłowni – wystarczy zasypywać je raz na 3-5 dni. To spore ułatwienie dla użytkownika, ale w dalszym ciągu jakaś praca, której nie wykonują osoby ogrzewające domy gazem czy olejem opałowym. Wadą węgla (ekogroszku) jest też to, że wymaga on wygospodarowania miejsca do składowania. Ogrzewanie ekogroszkiem to wydatek ok. 2 tys. zł na rok.
Drewno do ogrzewania domu – ekologiczny i niedrogi materiał opałowy
Drewno także wymaga miejsca do przechowywania, a ponadto miejsce to powinno być suche. Jeśli bowiem drewno nie będzie zabezpieczone przed wilgocią jego wartość opałowa spadnie. Dla uzyskania optymalnej wydajności spalania trzeba też suszyć surowiec (najlepiej przez dwa lata).
Ogrzewanie domu o powierzchni 120 metrów kwadratowych drewnem to wydatek co najmniej 1 tys. zł. rocznie.
Jest to ekologiczny materiał opałowy, ponieważ jest surowcem odnawialnym i łatwo dostępnym na terenie całej Polski. Nie generuje wiele popiołu i dymu podczas spalania. Najwyższą wydajność osiąga się przy zastosowaniu kominka z dystrybucją ciepłego powietrza do wszystkich pomieszczeń.
Wadą ogrzewania drewnem jest to, że wymaga ono stałego nadzoru i uczestnictwa w procesie palenia ze strony użytkownika. Przy dłuższej nieobecności domowników i kominku jako jedynym źródle ciepła, pomieszczenia w domu niestety wychłodzą się. Na takie okoliczności warto dysponować innym (alternatywnym) ogrzewaniem.
Pellety i brykiety – opał innowacyjny i wydajny
Pellet czy brykiet to ścinki i zrębki drewna sprasowane z trocinami. Choć w Polsce przekonanie do tych materiałów nie jest jeszcze powszechne, to w rzeczywistości mają one wyższą wartość opałową niż drewno w tradycyjnej formie (porównywalną do węgla). Ponadto spalają się prawie w całości, co powoduje, że nie trzeba często usuwać popiołu. Kolejna zaleta to zasypywanie kotła jedynie raz na kilka dni.
Nowoczesne kotły na pellet są w pełni zautomatyzowane i osiągają wysoką sprawność. Warunkiem ich wydajnej pracy jest oczywiście właściwie zaprojektowana i poprawnie wykonana instalacja grzewcza. Przy spełnieniu tego warunku ogrzewanie domu o powierzchni 120 m² kosztuje ok. 2,7 tys. zł rocznie.
Niestety także i pellety oraz brykiety nie są całkiem pozbawione wad. Nawet bardzo nowoczesny kocioł trzeba jednak co jakiś czas uzupełniać. Ponadto maksymalną wartość opałową uzyskuje się jedynie przy zastosowaniu materiałów wysokiej jakości i pochodzących od znanych dostawców. A z tym w poszczególnych regionach naszego kraju bywa różnie.
Niestety zdarzają się dostawcy windujący ceny tego opału, co niekoniecznie idzie w parze z jego jakością. Jeszcze jedna wada, którą należy uwzględnić, to konieczność dysponowania sporą ilością suchego miejsca do zgromadzenia i przechowywania pelletu.
Pompa ciepła – ekologiczne i efektywne źródło ciepła
To urządzenie, które wykorzystuje energię pochodzącą z odnawialnych źródeł naturalnych jest jednym z najbardziej wydajnych i ekologicznych rozwiązań. Pompy ciepła nie wymagają obsługi, są bezawaryjne i bezpieczne. Dużym minusem jest jednak wysoki koszt instalacji (40-60 tys. zł) i skomplikowany montaż. Szacowany okres, po którym inwestycja ta się zwykle zwraca wynosi 5-7 lat. Bardzo wysoki koszt montażu pomp ciepła można pomniejszyć dzięki dotacjom. Jedną z możliwości jest uzyskanie bezzwrotnej dotacji w ramach Programu Priorytetowego Czyste Powietrze, nawet do 90% kosztów kwalifikowanych. Średnie roczne koszty eksploatacji tego systemu grzewczego przeznaczonego do ogrzewania 120-metrowego domu wynoszą ok. 1600 zł/rok.
Jakie ogrzewanie jest najbardziej opłacalne?
Ogrzewanie domu pochłania około 70% kosztów jego całkowitego utrzymania. I choć opłacalność wytwarzania ciepła dla własnych potrzeb bywa pojmowana na różnorodne sposoby, to nie ma się co oszukiwać, że większość osób oczekuje oszczędności finansowych na tym polu. Komfort użytkowania sytemu to priorytet, który dla wielu z konieczności wciąż odsuwany jest na dalszy plan.
Poniższe zestawienie przybliżonych rocznych kosztów ogrzewania wskazuje, które paliwa są najtańsze.
Jednak cena to nie wszystko, dlatego rozważając różne warianty należy uwzględnić m.in. częstotliwość wizyt w kotłowni, przygotowanie paliwa, wymagane miejsce do jego przechowywania itp. Przykładowo, z pozoru najtańszy opał – drewno, jest bardzo problematyczne w użytkowaniu. Aby uzyskać wysoką sprawność spalania należy zaopatrzyć się w odpowiedni kocioł, wysuszyć drewno do odpowiedniej zawartości wilgoci, mieć czas na dokładanie do pieca, a także wiedzę o metodach efektywnego spalania.
Coraz większą popularnością cieszą się również pompy ciepła, i nic dziwnego – to skuteczne, proste w obsłudze i ekologiczne rozwiązanie. Do niedawna barierą nie do pokonania była bardzo wysoka cena tego urządzenia, obecnie jednak dzięki licznym możliwościom uzyskania dotacji, nawet taka opcja staje się dostępna dla większości gospodarstw domowych. W zestawieniu z ograniczeniem nakładu pracy i ekologią spalania korzystnie wypadają też nowoczesne pellety i brykiety, pod warunkiem ich wysokiej jakości. Ta sama reguła obowiązuje także w przypadku opalania ekogroszkiem. Jeśli chodzi o kotły, to warto pamiętać, że od 1 lipca 2018 r. obowiązuje zakaz sprzedaży kotłów na paliwa stałe poniżej 5 klasy, co niestety wiąże się z wyższymi kosztami inwestycji w tego typu urządzenia.