Koszty instalacji z miedzi

Słyszy się często, że instalacje miedziane kosztują dużo więcej niż te, wykonane z innych materiałów. Tak, ale tylko wtedy, gdy porównamy cenę jednego metra rury.
A tak, niestety, często działają zarówno instalatorzy, jak
i inwestorzy. Nie jest to miarodajne, bo ważnych jest także wiele innych czynników, chociażby takich, w jaki sposób rury są ułożone, na ile trzeba je od siebie oddalić, jakie jest zapotrzebowanie na ciepło w całym domu, a przede wszystkim jakie właściwości ma użyty materiał.

Jak przeprowadziliśmy obliczenia

Postanowiliśmy sprawdzić na przykładzie konkretnego domu rodzinnego. Chcieliśmy zobaczyć, ile kosztuje wykonanie instalacji ogrzewania podłogowego oraz ciepłej i zimnej wody użytkowej
w typowym domu jednokondygnacyjnym z użytkowym poddaszem, ale bez piwnicy. Powierzchnia użytkowa tego domu wynosi ok. 160 m².
Budynek. W domu znajduje się 8 pomieszczeń na parterze (łącznie z korytarzem, pralnią, kotłownią i wiatrołapem) oraz 8 na poddaszu (w tym dwie garderoby). W całym domu zaprojektowano wodne ogrzewanie podłogowe, dodatkowo w łazienkach przewidziano grzejniki zasilane z rozdzielaczy ogrzewania podłogowego. Założyliśmy, że dom będzie ogrzewany gazowym kotłem kondensacyjnym.
Materiał. Instalację ogrzewania podłogowego zaprojektowano w dwóch wariantach:
z cienkościennych rur miedzianych (system zaprasowywany) i rur Alupex (również system zaprasowywany). Obliczenia dotyczące instalacji ciepłej wody użytkowej natomiast przewidziano dla rur miedzianych twardych (lut miękki) oraz rur polietylenowych PP STABI.
W instalacji c.w.u. wykorzystano także złączki: raz miedziane i mosiężne, drugi raz PP.
Punkty poboru wody. Instalację ciepłej i zimnej wody użytkowej zaprojektowano dla następujących punktów poboru wody: na parterze w łazience – natrysk, umywalka, wc, w kuchni – zlewozmywak
i zmywarka, a w pralni – umywalka i pralka. Na poddaszu natomiast jest łazienka z wanną, natryskiem, umywalką (2 szt.), wc i bidetem.
Założenia do obliczeń. Aby porównanie miało sens, dla obu wariantów przyjęliśmy te same założenia. W przypadku ogrzewania podłogowego dotyczą:

• zapotrzebowania na ciepło w pomieszczeniach,
• temperatury w pomieszczeniach,
• temperatury zasilania (45 °C),
• spadku temperatury w poszczególnych obiegach grzewczych,
• rodzaju stropów,
• konstrukcji podłóg (grubość izolacji, warstwy wierzchnie),
• powierzchni grzewczych,
• miejsc usytuowania rozdzielaczy,
• średnicy zewnętrznej i grubość ścianki rury (16 x 2 mm).

W przypadku ciepłej i zimnej wody użytkowej:

• identycznej ilości i typu punktów poboru,
• instalacji z cyrkulacją c.w.u.,
• średnicy wewnętrznej rur (zbliżone),
• ilości rur i złączek.

Dla obu systemów ogrzewania podłogowego przyjęliśmy także porównywalną cenę osprzętu
i automatyki.W przypadku ogrzewania podłogowego obliczenia wykonaliśmy za pomocą programów komputerowych, a instalacje ciepłej i zimnej wody użytkowej zaprojektowaliśmy na podstawie wytycznych z publikacji „Instalacje wodociągowe ogrzewcze i gazowe na paliwo gazowe wykonane
z rur miedzianych”.

Uwaga! Za każdym razem podajemy ceny netto.

Obliczenia – ogrzewanie podłogowe

Z obliczeń wynika większe zużycie rur z tworzywa Alupex w stosunku do cienkościennych rur miedzianych. Jest to spowodowane lepszą wydajnością cieplną cienkościennych rur miedzianych. W celu zobrazowania zagadnienia przeanalizowaliśmy poszczególne pomieszczenia (Tabela 1. Parter oraz Tabela 2. Poddasze użytkowe), porównując charakterystyczne parametry:

• rozstaw rur,
• ilość obwodów grzewczych,
• długość obwodu grzewczego wraz z przyłączem,
• Δt – spadek temperatury w obiegu grzewczym,
• przepływ,
• zapotrzebowanie na ciepło,
• ilość ciepła otrzymana z podłogi.

Tabela 1. Parter

Tabela 2. Poddasze użytkowe

W korytarzach na parterze i poddaszu program komputerowy uwzględnił zyski ciepła  z przyłączy przechodzących przez pomieszczenia, dlatego też brak jest tam obwodów grzewczych.
W pozostałych pomieszczeniach wystąpiła zasadnicza różnica w rozstawie i ilości tychże obwodów grzewczych. Jak wynika z tabeli, odstępy między rurami są różne w zależności od użytego materiału. Różnica bywa kolosalna. Jeśli zdecydowalibyśmy się na instalację miedzianą, w prawie każdej sytuacji, moglibyśmy ułożyć rury w dużo większych odstępach niż wtedy, gdy instalację zrobilibyśmy
z rur PP. Im odstępy są większe, tym mniej pętli trzeba ułożyć. Dlatego w niektórych pomieszczeniach wystarczy jedna pętla miedziana, tam gdzie potrzeba dwóch pętli Alupex. Ma to zasadniczy wpływ na całkowitą długość  rur wykorzystanych w danym pomieszczeniu (dwu- lub trzykrotnie większe zużycie rury Alupex), a także na wielkość rozdzielacza – musi on być o jedną drogę większy (trzeba też użyć 2 śrubunków połączeniowych więcej). Chociaż pętli miedzianych jest mniej niż tych z tworzywa to i tak uzyskamy pożądany komfort cieplny. A im mniejszy rozstaw pętli, tym ułożenie instalacji jest bardziej pracochłonne i wymaga większego nakładu czasu.

Tabela 3. Zużycie materiałów

Z tabeli jednoznacznie wynika, że w przypadku wariantu ogrzewania podłogowego z zastosowaniem cienkościennych rur miedzianych, zużycie materiałów jest znacznie mniejsze niż w alternatywnym przypadku z zastosowaniem rur Alupex.

Tabela 4. Powierzchnie – rozstawy układania

Wnioski są jasne, czas wykonania ogrzewania podłogowego z zastosowaniem cienkościennych rur miedzianych jest krótszy w porównaniu do alternatywnego wariantu z rur Alupex. Jest to spowodowane większymi roz

stawami układania, łatwym
i prostym montażem i mniejszą pracochłonnością.
Zobaczmy teraz jaka jest różnica w kosztach.
W przypadku ogrzewania podłogowego zasadnicze koszty generowane są poprzez cenę zastosowanych rur (największe zużycie). Bardzo często inwestorzy
i instalatorzy porównują cenę 1 m rury nie biorąc pod uwagę jej zużycia w konkretnej sytuacji. Należy pamiętać, że mniejsze rozstawy wiążą się
z większym zużyciem rury, a także z dłuższym czasem jej układania i większą ilością obwodów grzewczych.

Tabela 5. Koszt zakupy cienkościennych rur miedzianych i rur Alupex

Jeżeli uwzględnimy dodatkowo różnice w cenie rozdzielaczy, śrubunków połączeniowych i kotew mocujących, możemy z całą odpowiedzialnością stwierdzić, że cena materiałów w obu przypadkach jest porównywalna. Zobaczmy jeszcze, jaka jest wydajność cienkościennych rur miedzianych w zależności od temperatury zasilania i ich rozstawu.

Tabela 6. Porównanie wydajności dla 1 m² – temp. zasilania 35 °C

Tabela 7. Porównanie wydajności dla 1 m² – temp. zasilania 40°C

Tabela 8.Porównanie wydajności dla 1 m² – temp. zasilania 45 °C

Wydajność cienkościennych rur miedzianych jest o 28% większa w porównaniu do rur Alupex.

Obliczenia – ciepła i zimna woda użytkowa

Wymiary zastosowanych w instalacji ciepłej i zimnej wody użytkowej rur miedzianych dobraliśmy
zgodnie z obowiązującymi wytycznymi stosowania i projektowania. Przyjęliśmy odpowiadające im rury PP o zbliżonej średnicy wewnętrznej (Tabela 9).

Tabela 9. Wymiary rur

 Zobaczmy teraz, jaka jest różnica w kosztach instalacji c.w.u. w zależności od wybranego materiału.

Tabela 10. Zużycie materiałów i koszty wykonania instalacji ciepłej i zimnej wody użytkowej z rur miedzianych

Tabela 11. Zużycie materiałów i koszty wykonania instalacji c.w.u. z rur polipropylenowych

Po uwzględnieniu ceny rur wraz ze złączkami instalacja ciepłej wody użytkowej wykonana z rur polipropylenowych jest o 27% tańsza od instalacji wykonanej z rur miedzianych.

Tabela 12. Różnica w kosztach w zależności od materiału

Nie będziemy oceniać, czy to dużo, czy mało. Kwestie finansowe bywają względne. Z tabeli wynika, że wykonanie instalacji c.w.u. jest droższe (i w tym rację mają instalatorzy), ale gdy przyjrzymy się szczegółom, widać, że różnica dotyczy tylko kilkuset złotych (ok. 460 zł). Jest to niewspółmierne do kosztów poniesionych w czasie budowy domu, a tym bardziej do korzyści, jakie płyną
z zastosowania miedzi (m.in. bakteriostatyczność rur, dobry smak i zapach wody). Aby porównanie było rzetelne, powtórzymy raz jeszcze to, o czym była mowa na początku: sprawdzając cenę wykonania instalacji ciepłej wody użytkowej w zależności od zastosowanego materiału musimy pamiętać, że zawsze należy porównywać koszt całej instalacji, a nie tylko 1 m rury. Jest to spowodowane tym, że jeżeli rury z tworzywa są o 36% tańsze, ale złączki PP i tak wychodzą drożej
(o 37%).

Tabela 13. Wpływ rodzaju złączek na cenę instalacji

Lepsza jakość wody z instalacji miedzianych, a także trwałość i niezawodność działania w pełni uzasadniają nieznacznie wyższe nakłady finansowe. Zdrowie stanowi niezaprzeczalną wartość, którą w żaden sposób nie powinniśmy przeliczać na zaoszczędzone pieniądze, tym bardziej, że koszty jakie musielibyśmy ponieść, aby je odzyskać są niebotycznie wysokie.
Pamiętajmy, że rodzaj zastosowanego materiału instalacyjnego ma wpływ na komfort i zdrowie nas
i naszych najbliższych. Wybierając materiał szczegółowo przeanalizujmy koszty wykonania instalacji obejmujące nie tylko cenę 1 m rury, ale także jej zużycie i wpływ na nasze samopoczucie i zdrowie. Tym bardziej że decyzję o budowie domu podejmujemy przeważnie raz w życiu.