Wykonanie przyłącza wodociągowego - formalności i koszty

Działalność każdego przedsiębiorstwa wodociągowego w kraju jest regulowana przepisami ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę oraz zbiorowym odprowadzeniu i oczyszczeniu ścieków, a także przepisami prawa miejscowego, jakim są regulaminy świadczenia usług.

Do kogo należy przyłącze wodociągowe?

Ustawa zawiera m. in. definicje: sieci oraz przyłącza wodociągowego. Z przepisów wyraźnie wynika, że za budowę i utrzymanie urządzeń wodociągowych oraz sieci odpowiada przedsiębiorstwo zaopatrujące dany teren w wodę.

Podłączenie nieruchomości do sieci następuje natomiast zawsze na koszt i na wniosek właściciela posesji. I to również właściciel danej posesji odpowiedzialny jest za utrzymanie (konserwację oraz ewentualną naprawę) przyłącza wodociągowego (od miejsca wpięcia w wodociąg do odbiorników w domu z wyłączeniem zaplombowanego wodomierza). Dla inwestora nie jest to sytuacja komfortowa, ponieważ perspektywę samodzielnego lokalizowania i usuwania ewentualnych awarii trudno nazwać zachęcającą.

Ustawodawca przewidział zatem możliwość podpisania przez inwestora umowy cywilnoprawnej ze spółką wodociągową, w której zawarte będą postanowienia, iż konserwację przyłącza prowadzi przedsiębiorstwo dystrybucyjne (na koszt właściciela posesji). Mieszkaniec uzyskuje dzięki temu komfort, polegający na tym, że jeśli nawet nastąpi jakaś nieprawidłowość w działaniu przyłącza, to zostanie ona bezzwłocznie usunięta. Czasami nawet bez wiedzy odbiorcy wody.

Przyłącze wodociągowe - od pomysłu do realizacji

W obecnie obowiązującym prawie budowlanym nie ma już obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę przyłącza wodociągowego. Przepisy zostały złagodzone, nie oznacza to jednak, że pojawiła się pełna dowolność w wykonywaniu tego rodzaju instalacji.

Bardzo często wykonanie przyłącza związane jest na przykład z ingerencją w tzw. pas drogowy (podlega zatem przepisom  Ustawy o Drogach). Wymaga to uzgodnień z lokalnym – miejskim lub gminnym – zarządem dróg. Pod powierzchnią ziemi (w ulicy) oprócz przewodu wodociągowego znajdują się również inne instalacje (elektryczne, telekomunikacyjne, gazowe itp.). Aby uniknąć ryzyka ich uszkodzenia konieczne jest przeprowadzenie uzgodnień z dostarczycielami innych mediów. Z tego też względu procedura przyłączenia budynku do sieci wodociągowej może trwać do 8 miesięcy (niekiedy dłużej).

Od rozpoczęcia starań o wykonanie przyłącza do ich finalizacji w postaci wody płynącej z kranu dzieli inwestorów osiem podstawowych kroków. Cała procedura może się nieznacznie różnić w poszczególnych miastach i gminach (przedsiębiorstwa dostarczające wodę mają bowiem charakter lokalny), ale w podstawowych punktach przebiega zawsze tak samo.

W jaki sposób podłączyć się do sieci wodociągowej?

1. Należy zgłosić się do  biura obsługi klienta lokalnego dostarczyciela wody i na stosownych drukach złożyć wniosek o wydanie warunków technicznych przyłączenia posesji do sieci wodociągowej. W dokumencie trzeba zadeklarować m.in. jakie będzie zapotrzebowanie przyszłego odbiorcy na wodę. Oczywiście laikowi trudno jest to określić w sposób szczegółowy. Wystarczy jednak podać następujące informacje: rodzaj budynku, ilość zamieszkujących go osób oraz rodzaje odbiorników (np. czy planujemy w łazience wannę, czy prysznic). Na tej podstawie pracownicy firmy wodociągowej pomagają określić przyszłe zapotrzebowanie.
2. Po otrzymaniu warunków technicznych przyłącza należy uzyskać z państwowych zasobów geodezyjnych (starostwo) mapę geodezyjną naszej nieruchomości z naniesionymi elementami uzbrojenia poziomego znajdującymi się pod powierzchnią ziemi.
3. Z mapą oraz warunkami technicznymi należy udać się do osoby mającej uprawnienia do wykonywania projektów przyłączy. W tym przypadku praktyka jest bardzo różna. Niektóre firmy wodociągowe polecają określonych projektantów (oficjalnie lub półoficjalnie), inne nie robią tego pod żadnym pozorem, aby nie prowadzić akwizycji dla prywatnych podmiotów.
   Dobrą praktyką jest to, aby projektant przed przystąpieniem do pracy pojawił się najpierw na terenie nieruchomości inwestora. Należy tego wymagać! Chodzi o uzgodnienie szczegółów przebiegu przyłącza w terenie. Prace wykonywane tylko i wyłącznie „zza biurka” mogą przynieść niemiłe niespodzianki i skutkować później sporymi kłopotami wykonawczymi. Projekt przyłącza musi być naniesiony na mapę geodezyjną.
4. Dokument wykonany przez uprawnionego projektanta należy następnie złożyć do Zespołu Uzgodnienia Dokumentacji Projektowej, który działa w danym mieście lub gminie. Procedura trwa zazwyczaj około tygodnia. Jeśli ZUD nie stwierdzi kolizji z uzbrojeniem podziemnym oraz pozostałymi elementami infrastruktury, wydaje tzw. uzgodnienie pozytywne.
5. To jednak nie koniec procedur uzgodnieniowych. Całą dokumentację należy złożyć następnie w lokalnym przedsiębiorstwie wodociągowym, gdzie sprawdzana jest zgodność proponowanego rozwiązania projektowego z warunkami technicznymi oraz zasadami ogólnymi. Dobrze jeśli dokumentacja trafi jednocześnie do lokalnego zarządu dróg. Chodzi o to, że najczęściej wykonanie przyłącza wiąże się z czasowym zajęciem pasa drogowego, a to również wymaga formalnych uzgodnień. Wymienione w tym punkcie procedury można wykonać na dwa sposoby. Proces uzgodnień może wziąć na siebie inwestor, ale będzie szybciej jeśli zajmie się tym projektant lub nawet wykonawca przyłącza (warto jednak zawrzeć ten wymóg w umowie, którą zawiera się z pierwszym lub drugim podmiotem).
6. Kolejnym etapem jest znalezienie wykonawcy. Wbrew pozorom nie jest to takie trudne. Wystarczy popytać innych inwestorów w okolicy, w której znajduje się budynek, a z pewnością jakąś firmę polecą lub też zdecydowanie odradzą. Wykonawca zobowiązany jest wybudować przyłącze (od wodociągu do domu) ściśle według dokumentacji, którą otrzymał. Nie wolno mu natomiast przeprowadzać żadnych prac związanych z bezpośrednim podłączeniem przyłącza do wodociągu! Te czynności wykonuje zawsze przedsiębiorstwo wodociągowe. Wynika to z uregulowań prawnych i ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa sanitarnego. Dlatego też wykonawca lub inwestor muszą zlecić dystrybutorowi wody wykonanie tzw. nawiertki lub podłączenia do przewodu wodociągowego.
   Gdy już to nastąpi, wykonawca zobowiązany jest przyłącze przepłukać i zgłosić przedsiębiorstwu wodociągowemu gotowość do przeprowadzenia odbioru technicznego. Często niezbędne jest do tego m.in. badanie wody na obecność zanieczyszczeń (poświadczone urzędowo). Rodzaj dokumentacji, jaką należy zgromadzić na tym etapie określa dystrybutor wody. Warto sprawdzić owe wymagania zawczasu. Powinny one być określone w warunkach technicznych przyłącza. Kiedy jednak umowa na budowę przyłącza zawiera odpowiednie uregulowania, inwestor nie musi martwić się o takie szczegóły (leżą one po stronie wykonawcy) i może spokojnie czekać na dwa ostatnie etapy procedury.

7. Fakt zakończenia prac przy przyłączu musi być zgłoszony do Wodociągów. Na budowie pojawia się wówczas inspektor techniczny i dokonuje odbioru powykonawczego – sprawdza zgodność wykonania przyłącza z projektem. W wyniku tych prac spisywany jest protokół odbioru końcowego. To bardzo ważny dokument, który podpisuje nie tylko przedstawiciel dystrybutora wody, ale również inwestor oraz wykonawca.

   COMPONENT {"params":{"is_photo":"1","ids":[23063389]},"component":"selected"}

   Orientacyjne koszty związane z budową przyłącza wodociągowego

   Niektóre podane ceny usług mogą różnić się w poszczególnych gminach i to nawet znacząco. Działalność przedsiębiorstw wodociągowych reguluje bowiem prawo miejscowe, a umowa wykonawcza podlega prawom rynkowym:

   • opłata za wydanie warunków wykonania przyłącza ok. 80 złotych,
   • mapa do celów projektowania – 0d 250 do 400 zł. (w zależności m.in. od wielkości mapy, czasu jej przygotowania itd.),
   • projekt przyłącza – ok. 1000 zł,
   • uzgodnienie w ZUD – 105 zł,
   • uzgodnienie w wodociągach – ok. 80 zł,
   • zajęcie pasa drogowego – (najczęściej bierze to na siebie wykonawca i kalkuluje w cenie)
   • odbiór przyłącza przez inspektora z Wodociągów – ok. 100 zł,
   • wykonanie przyłącza – do 10 m i na głębokości  2,5 m – średnio ok. 3 tys. zł. (ale zależy to od indywidualnych ustaleń na linii inwestor-wykonawca),
   • nawiertka – 800 zł,
   • inwentaryzacja geodezyjna – ok. 300/400 zł.

   Co wybrać - wodociąg czy studnię?

   Jeżeli patrzy się na problem zaopatrzenia domu w wodę od strony czysto teoretycznej, można dojść do wniosku, że najtańszym sposobem zrealizowania tego celu będzie wykonanie studni i zamontowanie pompy elektrycznej. Niestety, jeśli chcemy pić zdrową, bezpieczną bakteriologicznie wodę, to opisane rozwiązanie niemal zawsze okaże się dużo droższe od wykonania przyłącza wodociągowego.

   Warto wziąć pod uwagę fakt, że jakość wody z płytkich odwiertów (płytka studnia ma żywotność około 15 lat) jest przeważnie bardzo zła, zwłaszcza w miastach. Mangan i żelazo można wprawdzie usunąć bez większych problemów, ale to dodatkowe koszty. Zanieczyszczeń biologicznych nie da się już jednak wyeliminować bez znaczących nakładów finansowych. Natomiast usunięcie bardzo szkodliwych azotanów w warunkach domowych nie jest możliwe.

   Zamiast płytkiej studni można wprawdzie wywiercić bardzo głęboką i uwolnić się w ten sposób od zanieczyszczeń, ale po pierwsze nie ma na to żadnej gwarancji, po drugie, koszty są wówczas naprawdę znaczące. Z całą pewnością dużo większe niż te, które wiążą się z wykonaniem przyłącza wodociągowego.

   COMPONENT {"params":{"is_photo":"1","ids":[23063253]},"component":"selected"}

   Wysokość opłat za wodę

   Ustawa reguluje również sposób naliczania płatności za wodę. Podstawą są wskazania wodomierza. Należy jednak pamiętać, że wysokość opłaty za jednostkę obliczeniową jest różna w poszczególnych gminach i miastach Polski. Różnica cen w skali kraju sięga nawet kilku złotych za jeden metr sześcienny.

   Inny składnik faktury to opłata abonamentowa. W przypadku gospodarstw domowych jest ona niewielka. Z wysokimi kosztami muszą liczyć się natomiast firmy, które zobowiązane są do utrzymywania infrastruktury przeciwpożarowej.

   Wodomierze ogrodowe

   Ponieważ opłata za wodę jest ściśle powiązana z opłatą za ścieki, warto aby posiadacze ogrodów rozważyli wzbogacenie instalacji wodnej o tzw. wodomierz ogrodowy. Pozwala on na wykorzystywanie wody do podlewania roślin bez naliczania opłaty za ścieki. Aby zainstalować wodomierz ogrodowy należy zwrócić się do biura obsługi klienta miejscowych Wodociągów i uzyskać określenie warunków takiej instalacji.

   Do wniosku należy dołączyć odręczny szkic, z którego musi wynikać, że proponowane odgałęzienie nie może służyć do innych celów niż podlewanie ogrodu. Instalację można następnie wykonać (przerobić) nawet we własnym zakresie. Po zaopatrzeniu jej w zalegalizowany wodomierz należy zgłosić zakończenie prac do przedsiębiorstwa wodociągowego. Przedstawiciel firmy zaplombuje wówczas urządzenie, a następnie spisana zostanie umowa pozwalająca odliczać część ceny wody zużytej w ogrodzie. Licznik ogrodowy należy do właściciela nieruchomości i on zobowiązany jest do jego okresowej legalizacji (usługę tę można zlecić również wodociągom za dodatkową opłatą).

   COMPONENT {"params":{"is_photo":"1","ids":[23063507]},"component":"selected"}

   Wodociągi wyręczą inwestora w formalnościach

   W niektórych miastach lokalne Wodociągi – zdając sobie sprawę ze skomplikowania wykonania przyłącza wodociągowego – biorą na siebie, odpłatnie, załatwienie większej części całej procedury. Tak jest chociażby w Miejskich Wodociągach i Kanalizacji w Bydgoszczy.
   - W naszej spółce zdajemy sobie sprawę z tego, że droga formalna, która wiąże się z wykonaniem przyłącza wodociągowego jest dla osoby niezorientowanej bardzo skomplikowana, czasochłonna i przysparza sporo nerwów. Dlatego też dwa lata temu zaproponowaliśmy mieszkańcom Bydgoszczy kompleksową usługę, dzięki której inwestor odwiedza naszą firmę tylko dwa razy i nie martwi się dosłownie o nic więcej! - zapewnia biuro prasowe spółki. - Pierwszy raz spotykamy się, kiedy potencjalny odbiorca pojawia się w burze obsługi klienta i deklaruje, że chce się podłączyć do wodociągu. Druga wizyta ma miejsce, kiedy podpisujemy umowę. W międzyczasie inwestor może praktycznie zapomnieć, że toczy się skomplikowany proces planowania i wykonania przyłącza wodociągowego. Zajmujemy się wszystkim. To nasi specjaliści opracowują projekt, uzgadniają dokumentację, wykonują prace instalacyjne, zawiadamiają inspektora technicznego, geodetę i wreszcie przygotowują umowę do podpisania. Cała procedura trwa około trzech miesięcy. Proponowane przez MWiK ceny sytuują się raczej w środku stawki.